در جمهوری اسلامی هم در 2 دهه گذشته دولتها به ویژه دولت سازندگی یا اصلاحات نگاهشان به حکومت داری چنین نگاهی بود که از اسلام ظاهری بماند و در عمل از الگوی سازمان تجارت جهانی در اقتصاد یا سکولاریسم فرهنگی تبعیت کنیم؛ اسم این مدلها را هم مدل ژاپن اسلامی یا کره جنوبی میگذاشتند. کودتای دیروز ترکیه حاصل همین نگاه ابزارگرایانه است، نتیجه اعوجاجات سیاسی و بینالمللی که یک روز روابط با سوریه را به اوج تاریخی خود میرساند و مدتی بعد، دست در دست تروریستهای نام و نشاندار، سرزمین سوریه را محل تاراج و تاختوتاز قرار میدهد. زمانی تنش با روسیه را به اوج میرساند و چند ماه بعد مجبور به عذرخواهی از این کشور میشود. اوضاع داخلی ترکیه یا حتی اوضاع درونی حزب عدالت و توسعه نیز وضعیتی بهتر از این ندارد؛ نارضایتیها به اوج رسیده و چهرههای شاخص حزب به منتقدان و مخالفان اصلی آن بدل شدهاند. البته، گرچه کودتای ضعیف و نافرجام بخشی از ارتش موجب همگرایی داخلی شده است اما این همگرایی کوتاه و شکننده خواهد بود و انتقادها را به این مدل حکومتداری بهطور جدی خواهد برانگیخت.