هیئت مذاکرهکننده جمهوری اسلامی ایران به ریاست علی باقری معاون سیاسی وزارت امور خارجه در حالی روز پنجشنبه وارد وین پایتخت اتریش شد که در روزهای قبل هیچ اطلاع رسانی در این خصوص از سوی وی و همکارانش را شاهد نبودیم و تنها ساعتی قبل از سفر یعنی عصر چهارشنبه 12 مرداد سخنگوی وزارت خارجه، از عزیمت هیأت مذاکرهکننده ایران به وین برای ادامه مذاکرات خبر داد.البته قبل از اطلاع رسانی وزارت خارجه، انریکه مورا در توئیتی اعلام کرده که در مسیر وین است . او در توئیتی نوشت: «در راه سفر به وین هستم تا بازگشت به اجرای کامل برجام بر اساس متنی که هماهنگکننده بیستم جولای روی میز گذاشت را به بحث بگذارم. از مقامات اتریشی بسیار قدردانی میکنم» به گفته کنعانی، در این دور از گفتوگوها که به روال قبل با هماهنگ کنندگی اتحادیه اروپا برگزار خواهد شد، در خصوص ایدههای مطرحشده از سوی طرفها از جمله ایدههای ارائه شده از سوی جمهوری اسلامی ایران که هفته جاری به طرف مقابل ارائه شد، بحث و تبادل نظر صورت خواهد گرفت.
هشتمین دور مذاکرات رفع تحریمها ۲۰ اسفند ماه در وین دچار وقفه شد و پس از سفری که بورل در اوایل تیرماه به تهران انجام داد توافق شد که مذاکرات از سر گرفته شود که بر همین اساس روزهای هفتم و هشتم تیر ماه این مذاکرات در دوحه به صورت غیرمستقیم بین ایران و آمریکا و به واسطه انریکه مورا برگزار شد. ایران این مذاکرات را مثبت خواند و آمریکا مدعی شد که ایران درخواستهای فرابرجامی مطرح کرده که این ادعا از سوی حسین امیرعبداللهیان رد شد..
باقری که پیش از سفر به وین در دیدار با «پاسکواله فررارا» مدیرکل سیاسی و امنیتی وزارت امور خارجه ایتالیا گفته بود در مذاکرات پیش رو، اراده جدی و واقعی آمریکا برای دستیابی به توافق راستیآزمایی میشود، جزئیات جدیدی را با رسانه ها و افکار عمومی به اشتراک نمی گذارد. این موضوع باعث می شود تا رسانه های غربی باز هم روایتگری مذاکرات را در دست بگیرند و در همین راستا روزنامه والاستریت ژورنال پیش از حضور باقری در وین در گزارشی اختصاصی مدعی شده که مذاکره کنندگان ایرانی حاضر شدهاند موضوع خروج سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی را مجموعه درخواستهای خود کنار بگذارند اما در مقابل همچنان به دریافت تضمینهای اصولی برای عدم خروج آمریکا از توافق تاکید دارند.
تاثیر روایت غرب با سکوت خبری تیم مذاکره کننده ایرانی
این موضوع باعث شد تا خبرگزاری رسمی دولت باز هم در اقدامی واکنشی به نقل از «یک منبع آگاه در تیم مذاکره کننده» بنویسد که جمهوری اسلامی ایران درخواست حذف سپاه از لیست تروریسم را کنار نگذاشته است و ادعاهای رسانهای در این رابطه فاقد اعتبار است.
یک مقام ارشد غربی به والاستریت ژورنال گفته است که اگر مذاکرات خوب پیش رود باید تا آخر همین هفته توافقی حاصل شود. این منبع افزوده اگر مذاکره کنندگان به اجماع برسند، سپس از وزرای خارجه خواسته خواهد شد تا برای تایید توافق به وین سفر کنند. رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران هم روز چهارشنبه در حساب توییتری خود ضمن استقبال از تلاشهای اتحادیه اروپا برای حصول توافق نوشت: به زودی مشخص خواهد شد که ایران هم برای توافق آمادگی دارد یا خیر.
وال استریت ژورنال در ادامه همچنین بر اساس اخبار خود از این منابع می نویسد که تهران خواستار پایان دادن به تحقیقات آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد پیشینه برنامه هستهای ایران است. در واقع تهران خواسته است تا موضوع پیامدی و مطالعات ادعایی از سوی آژانس مختومه اعلام شود. موضوعی که آمریکا و اروپا بارها با آن مخالفت کردهاند. میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی که نقش آفرینی رسانه اش همواره انتقادهایی را در پی داشته باشد بازهم با انتشار پیامهایی روایتهای خود از مذاکرات را منتشر کرده است. لاوروف وزیر خارجه روسیه نیز روز گذشته درباره مذاکرات هستهای در وین گفت که موضع ایران درباره برجام که ایالات متحده از آن خارج شده است مشروع است. وی تاکید کرد: آمریکا قصد دارد اصلاحیه برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) را موضوع یک توافق جدید قرار دهد و این غیرقابل قبول است.
تلاش اروپا برای احیای برجام
موضع سرسختانه ایران در ادوار مذاکرات و تاکید بر منفعت اقتصادی چیزی نیست که مقامات کشور براحتی از آن عبور کنند و در صورت هرگونه توافقی در مقابل ادعاهای غربی ها از امتیازهای ایران، حتما متیازهای قابل قبولی برای طرف ایرانی وجود دارد. از سوی دیگر نباید از نقش آفرینی اروپایی ها در تحولات اخیر نیز غافل شد. اروپا بواسطه بحران انرژی و مشکلات عدیده خود بیش از آمریکا به برجام احتیاج دارد و هر تلاشی را به کار می گیرد تا منافع خود را به دست آورد.
اروپایی ها که بیش از طرف های دیگر از اجرای برجام منتفع خواهند شد شاید به راه میانه ای برای رسیدن به یک نقطه مشترک و راضی کردن ایران رسیده باشند تا بتوانند بحران های خود را حل وفصل کنند. در همین راستا روز گذشته خبرگزاری فرانسه به نقل از یک مقام ارشد اتحادیه اروپا مدعی شد در دور جدید مذاکرات رفع تحریمها که در وین در حال برگزاری است، پیشرفت حاصل شده که شامل تضمینهایی است که ایالات متحده با عقبنشینی از قول خود در آینده، باعث مختل کردن توافق نمیشود.
طبق این گزارش، این مقام اروپایی مدعی شد: ما در حال حاضر تضمینهای کاملاً قابل توجه داریم. درک من این است که ایران خوشحال است و از آنچه در متن است احساس رضایت میکند. او همچنین در ادامه ادعا کرد که درخواست تهران مبنی بر حذف نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران از فهرست «سازمانهای تروریستی خارجی» آمریکا، از مذاکرات خارج شده است. در عوض در آینده - پس از توافق- به آن رسیدگی خواهد شد.
حال، برای پیش بینی آنچه در این دور از مذاکرات اتفاق می افتد، بجز توئیت های مقامات غربی و روسی و خبرنگاران غربی حاضر در وین اخبار دیگری در دسترس نیست.اما با توجه به آنچه که در این مدت در مذاکرات برجام صورت گرفته است، بیش از یک اراده نمایی برای مذاکره کردن از سوی طرفین، شاهد نتیجه دیگری نخواهیم بود و بعید است که مذاکرات در این مدت کوتاه به نتیجه برسد.
برای جمهوری اسالمی ایران قابل پذیرش نیست که برجام از طرف آمریکا و طرفهای غربی گروگان مسائل و ادعاهایی باشد که اساسا با هدف اعمال فشار بر ایران مطرح شده اند؛ در ارتباط با موضوعات پادمانی که حل و فصل آن مبنایی کامال مبتنی بر برجام دارد،
طرفهای غربی در ماه اسفند تعهداتی دادند که اکنون با گذشت بیش از پنج ماه، نه تنها
آن تعهدات اجرایی نشده است، بلکه طرفهای غربی اتفاقا مسیری کامال متضاد با تعهدات
خود در پیش گرفتند. این کشورها هم قطعنامهای پیشنهاد کردند و هم با نادیده گرفتن
ابتکارات ایران، این قطعنامه را به تصویب رساندند؛ عدم عمل به تعهداتی که اتفاقا در جریان همین مذاکرات مورد تفاهم قرار گرفته بود،
گمانه عدم جدیت و عدم حسن نیت طرف مقابل را تقویت میکند.