نخستین انشقاق در کابینه
نخستین شکاف را در کابینه ائتلافی، «نفتالی بنت» و «یائیر لاپید»، یک عضو حزب «یمنیا» -که رییس آن «نفتالی بنت» است- به وجود آورد. اوایل ماه می2022 میلادی بود که «عیدیت سیلمان»، رییس فراکسیون حزب «یمینا» در کنست اعلام کرد بهدلیل ممانعت سیستم بهداشتی رژیمصهیونیستی از ورود نان ویژه عید «پسح» به بیمارستانها بهدلیل آنچه «بهخطر افتادن هویت صهیونیستی» نامید، از ائتلاف کابینه خارج میشود. دیدار «بنت» با «سیلمان» و رایزنی دیگر اعضای ائتلاف کابینه هم بیثمر بود؛ درنهایت «سیلمان» از ائتلاف کابینه خارج شد تا کابینه اکثریت شکننده، 61کرسی خود را از دست دهد و تعداد کرسیهای ائتلاف، به 60کرسی تقلیل یابد. در این زمان، تعداد کرسیهای مخالفان کابینه، به ریاست «نتانیاهو» 53کرسی را در اختیار داشتند و با پیوستن «سیلمان» به جمع مخالفان تعداد کرسیهای آنها به 54کرسی رسید، اما این تعداد کرسی برای تشکیل یک کابینه کافی نبود.
تعلیق عضویت فهرست متحد عربی
هنوز خروج «عیدیت سیلمان» از ائتلاف «بنت» خبر داغ رسانهها بود که فهرست متحد عربی، به ریاست «منصور عباس» اعلام کرد بهدلیل توسعه تجاوزات رژیمصهیونیستی در مسجدالاقصی در ماه مبارک رمضان، عضویت اعضایش در کابینه را -که چهار کرسی در اختیار داشتند- تعلیق میکند. اگر این تعلیق عضویت ادامه مییافت و به خروج اعضای این حزب از کابینه ختم میشد، کابینه با دراختیارداشتن 56کرسی درمقابل 58کرسی مخالفان، عملا توان دفاع از خود را نداشت و فرومیپاشید ولی این اتفاق رخ نداد و با پایان ماه مبارک رمضان، حزب «فهرست متحد عربی» از ائتلاف خارج نشد تا کابینه فاقد اکثریت، به کار خود ادامه دهد. در این میان، یکی از اعضای فهرست متحد عربی، زمزمههایی را سر داد که در آن از رأی دادن برخلاف خواست «منصور عباس» و دیدگاه مشترک حزب سخن میگفت. این فرد «مازن غنایم» بود که در مراحل بعدی با رأیدادن مستقل جدایی غیررسمی خود از ائتلاف را نشان داد.
جدایی غیرمستقیم دو عضو ائتلاف کابینه
پس از بازگشت حزب «منصور عباس» به ائتلاف کابینه، اینبار نوبت یک عضو فلسطینی از حزب «مرتس» بود که داد خروج از ائتلاف را سر دهد. «رینا زعبی»، عضو فلسطینی حزب مرتس اینبار اعلام کرد بهدلیل عدم توجه به فلسطینیان و توافقاتی که در این زمینه در زمان تشکیل ائتلاف صورت گرفته بود، قصد دارد از ائتلاف خارج شود. «زعبی» برای کلید زدن این اقدام تلاش خود را آغاز کرد اما بهناگاه در یک نقطه متوقف شد و از ائتلاف خارج نشد ولی با وجود خارج نشدن «زعبی» از ائتلاف کابینه، در تصویب لوایحی که موضوع آن با منافع فلسطینیان ارتباط داشت، طبق دیدگاه حزب متبوعش رأی نداد و عملا نشان داد با کابینه همراهی ندارد.
خروج یک عضو دیگر از حزب «بنت»
پس از اقدامات «رینا زُعَبی»، «نیر اورباخ»، عضو حزب «یمینا» در ماه ژوئن، اعلام کرد قصد خروج از ائتلاف کابینه را دارد. او هنوز این اقدام را عملی نکرده است اما روز چهارشنبه به جای آنکه در جلسات کنست حضور یابد، اعلام کرد در سفر تفریحی است و عملا از حضور در کنست و رأیدادن به چند لایحه امتناع کرد؛ اقدامی که عملا کابینه را از موفقیت در به تصویب رساندن لوایحی که به کنست آورده بود، دور کرد.
لایحه انحلال کنست و انتخابات پیش از موعد
ائتلاف کابینه در این وضعیت، چهار کرسی از 61کرسی خود را از دست داده است و 56کرسی را در اختیار دارد. مخالفان کابینه به ریاست «نتانیاهو» نیز اگر این چهارنفر خارجشده از ائتلاف کابینه را در کنار خود نگاه دارند، 57کرسی در اختیار خواهند داشت که این مساله کمی به واقعیت نزدیکتر است. اما باز هم امکان تشکیل کابینه ازسوی «لیکود» مقدور نیست، چراکه برای تشکیل کابینه جدید و عدم انحلال کنست، دستکم باید 61کرسی را در اختیار داشته باشند. اما امکان انحلال کنست وجود دارد چراکه فهرست مشترک عربی، به ریاست «ایمن عوده» اعلام کرده است در رأیگیری برای انحلال کنست در کنار مخالفان کابینه قرار میگیرد و با این شرایط، مخالفان کابینه با 57کرسی کنونی به اضافه 6کرسی فهرست مشترک عربی، 63رأی را در اختیار دارند. پیش از این، مخالفان از ارائه این لایحه خودداری کردند؛ چراکه در زمانی که آنها تنها 60کرسی را برای انحلال در اختیار داشتند، اگر این لایحه ارائه میشد و رأی نمیآورد، تا 6ماه بعد امکان ارائه دوباره لایحه کنست وجود نداشت و این کار عملا 6ماه فرصت به کابینه فعلی میداد تا خود را بازسازی کند. با شرایط کنونی باید گفت انحلال کابینه فعلی قطعی است و تنها درصورتیکه مخالفان بتوانند 61رأی جمعآوری کنند کنست از انحلال نجات خواهد یافت و درغیراینصورت با انحلال کنست، طبق قانون 90روز دیگر در ماه سپتامبر انتخابات پیش از موعد برگزار خواهد شد ولی بهدلیل آنکه آن ایام، در اعیاد یهودی قرار دارد، برگزاری انتخابات به ماه اکتبر 2022 میلادی به تعویق خواهد افتاد.
رایزنیهای «بنت» برای خروج از بحران
براساس آنچه رسانههای رژیمصهیونیستی خبر دادهاند، «نفتالی بنت» که از حفظ ائتلاف کابینه خود ناامید شده، در تلاش است تا ائتلاف جدیدی را با «نتانیاهو» تشکیل دهد تا بدون انحلال کنست، کابینه جدیدی شکل بگیرد. او مدعی شده است این کار را برای آن انجام میدهد که انتخابات جدیدی شکل نگیرد و در این مسیر منافع رژیمصهیونیستی را مدنظر قرار داده است. اما این ادعای او گزافی بیش نیست؛ چراکه او یکسال قبل در همین شرایط درحالیکه میتوانست با ائتلاف با نتانیاهو، یک ماه زودتر کابینه را تشکیل دهد، این کار را نکرد و اعلام کرد هرگز حاضر به ورود به ائتلافی نیست که «نتانیاهو» نخستوزیر آن باشد. در آن مقطع، امکان این وجود داشت که تلاشهای «بنت» و «لاپید» برای تشکیل ائتلاف کابینه به نتیجه نرسد و انتخاباتی جدید برگزار شود و «بنت» در آن مقطع با همین شرایط حاضر به ائتلاف با نتانیاهو نشد و حالا که دیگر از ائتلاف موجود ناامید شده، عزم پشت کردن به همپیمانانش را دارد. این همان اقدامی است که دو سال قبل «بنیگانتس» انجام داد و با پشت کردن به همائتلافیهایش در انتخابات، با «نتانیاهو» ائتلاف کرد و نتیجه آن هم فروپاشی آن جریان بود و «بنی گانتس» هم با خدعه نتانیاهو به پست نخستوزیری نرسید. حال باید منتظر ماند و دید تا روز چهارشنبه که «لیکود» اعلام کرده، لایحه انحلال را به کنست خواهد برد، «نفتالی بنت» وارد کارزار ائتلاف با نتانیاهو خواهد شد و همپیمانانش را رها خواهد کرد یا آنکه «لیکود» با بردن لایحه انحلال، به «بنت» اعتماد نخواهد کرد؛ البته این گزینه نیز محتمل است که «بنت» بهسمت «لیکود» برود و «نتانیاهو» در پاسخ به بدعهدیهای گذشته «بنت» به خواسته او وقعی ننهد و کار کنست را یکسره کند.
روحاللهزاد: احتمال بازگشت نتانیاهو به قدرت برای عادیسازی روابط و ایجاد ناتوی عربی در منطقه وجود دارد
«احمد روحاللهزاد»، کارشناس مسائل فلسطین با اشاره به احتمال بازگشت نتانیاهو به قدرت، به روزنامه «صبحنو»، گفت: بنیامین نتانیاهو از همان روزهایی که پس از 16سال از قدرت کنار رفت، خودش را بهعنوان اپوزیسیون در عرصه سیاست و حتی کنست رژیم اسرائیل حفظ کرد؛ دولتی که اکنون با رهبری نفتالی بنت در رژیم اسرائیل است، ائتلافی از جریانهای راستگرا و بعضا غیرراستگرا و عربها ایجاد شده که در ذات خودش دچار چالشهایی است، چراکه عربهای فلسطین، تلآویو را به رسمیت نمیشناسند. چالش عربهای صهیونیست از زمانی که ساختار آنها به وضعیت مقیم تبدیل شد، بیشتر شده چراکه دارای شناسنامه اسرائیلی نشدند. اینگونه اختلافات موجب شده تا دولت بنت نتواند پایداری و دوام زیادی بیابد.
وی با اشاره به وجود اختلافات پنهانی در دولت رژیمصهیونیستی، افزود: اینگونه جریانها و اختلافها که از دوران نتانیاهو وجود داشته، درحالحاضر در داخل دولت ائتلافی فعلی نیز هست. مشخص بود که دولت نمیتواند پایداری داشته باشد، چراکه دولت رژیم اسرائیل اولویت دادن به مسائل امنیتی و ناامنسازی داخل و بیرون برای صهیونیستها را تعمدا بیشتر کرده تا عمر دولت خود را تا اینجا بکشند؛ دولتی که تلاش کرد اختلافات در پنهان و کنترلشده باشد. روند تحولات دوماهه اخیر در اراضی اشغالی نشان داد که دولت ماندگاری زیادی ندارد و به نوعی نفتالی بنت متهم به کوتاهی در سیاستهای کلان راستگرایی شده است.
این کارشناس مسائل غرب آسیا با اشاره به اینکه با وجود سقوط دولت، رژیم اسرائیل وارد فاز انتخاباتی میشود، اظهار داشت: با نظرسنجیهایی که در اسرائیل شده، راستگرایان همچنان جریان غالب هستند و با توجه به ناکامماندن بنت و عربها یک اتحاد ناکارآمد در اسرائیل روی داده است. این احتمال میرود که نتانیاهو در انتخابات آینده کنست، دست برتر داشته باشد و بعید به نظر میرسد که نتانیاهو این فرصت یا شانس را از دست بدهد.
وی در پاسخ به اینکه آیا بایدن و دموکراتها در کنار نتانیاهو قرار میگیرند یا خیر، یادآور شد: هرچند بایدن و دموکراتها با نتانیاهو دچار اختلاف هستند اما با وجود لابی صهیونیستی در دولت بایدن بعید به نظر میرسد نتانیاهو بتواند دوباره با کاخ سفید ارتباط گیرد. همانطور که سفیر اسرائیل در آمریکا میگوید بعید به نظر میرسد که نتانیاهو اگر در رأس قدرت باشد، تغییرات زیادی در رفتار دو دولت شود. آنها چند وقتی است به دنبال اجرایی کردن صلح ابراهیم هستند که با خروج آمریکا از منطقه، بتوانند ناتوی عربی را با سیاستهای رژیم اسرائیل مستقر سازند.
این کارشناس مسائل فلسطین، با اشاره به سیاستهای ایران در قبال رژیمصهیونیستی، تاکید کرد: ایران همانگونه که تاکید داشته بر خروج آمریکا از منطقه، حذف رژیم اسرائیل از غرب آسیا، عدم شکلگیری ناتوی عربی تاکید دارد. ایران اجازه تهدیدات یا شکلگیری ناتوی عربی در منطقه را نداده و اقدامات لازم برای مقابله با اینگونه توطئهها را انجام خواهد داد.