ارزش‌ها در برابر هجمه‌ها
تلاش دشمن برای کمرنگ نشان دادن ارزش‌ها
دشمن همواره به دنبال راهی برای اثرگذاری است تا با تولید و پخش برنامه‌های مختلف به زبان فارسی، بر سبک زندگی مردم هجمه وارد کند و ارزش‌ها و فرهنگ‌های داخلی را کمرنگ جلوه دهد.
در این میان کودکان و نوجوانانی هستند که بیشترین آسیب را در فضای فرهنگی متحمل شده و رفته رفته با اصالت و ارزش‌های ملی و مذهبی خود بیگانه می‌شوند که اگر تدبیری برای این موضوع اندیشیده نشود، کودکان و نوجوانان که در واقع نسل آینده کشور هستند، به سمت و سوی اهداف تربیت غربی هدایت می‌شوند.
تکنولوژی ماهواره، بازی‌های رایانه‌ای، محصولات فرهنگی اعم از کتاب‌های
ترجمه شده، لوازم‌تحریر، اسباب‌بازی‌ها و... از جمله مواردی است که وارد کشور می‌شوند و فرهنگ ایرانی-اسلامی را مورد هدف قرار می‌دهد.
سدی در برابر فرهنگ غربی
انتشارات کتابک در میان ناشران کودک و نوجوان از دسته ناشرانی است که با تولید کتاب‌هایی در حوزه دفاع مقدس و شهدای مدافع حرم، سعی در حفظ ارزش‌های سال‌های جنگ تحمیلی کرده است و خاطرات ارزشمند رزمندگان و شهدا را با روایتی شیرین برای کودکان و نوجوانان آماده می‌کند.
«صبح‌نو» با سعید قاسمی، مدیر انتشارات کتابک در باب موضوع دفاع مقدس برای گروه سنی کودکان و نوجوانان به گفت‌وگو نشسته که در ادامه می‌خوانید.
به نظر شما برای تربیت نسل جدید، پرداختن به کتاب‌هایی در حوزه مقاومت و جبهه پایداری برای کودکان و نوجوانان نیاز است؟
با توجه به معرفی و تبلیغات وسیع و موارد متعددی که از سمت غرب اعم از شخصیت‌های کارتونی، فیلم، محصولات کودک و نوجوان، نوشت‌افزار، اسباب بازی، پوشاک و... که وارد کشور ما می‌شوند و به فرهنگ مردم و به‌طور وسیع‌تر خاورمیانه را در برمی‌گیرد، به نظرم خیلی مهم است که ما بتوانیم شخصیت‌های خودمان را هرچه سریع‌‌تر(البته با کیفیت خیلی خوب) معرفی کنیم. شخصیت‌هایی که در زمینه دفاع مقدس و مدافعان حرم داشتیم، را باید سریعا جایگزین الگوهای غربی کنیم که اگر این فرصت را از دست بدهیم، دیگر این فرصت بر نخواهد گشت. همانطور که بسیاری از این فرصت‌ها را از دست داده‌ایم، اما به هر ترتیب به قول ضرب‌المثل معروف: «ماهی را هر وقت که از آب بگیری تازه است.»
شاید این تصور وجود داشته باشد که جنگ چهره خشن دارد و این موضوع با روحیه لطیف کودک در تعارض است، شما چه پاسخی برای این نگاه دارید؟
ما اول باید برای کودک این موضوع را توضیح دهیم که به چه علتی این جنگ اتفاق افتاده است؛ خب این موضوع خیلی مهم است که ما هیچ وقت به عنوان مهاجم نبودیم، یعنی در هیچ زمانی کشور ایران در هیچ زمینه‌ای به عنوان مهاجم نبود و صرفا از خاک کشور و مردمان خود دفاع کرده است و خیلی خوب است که این موارد را به بچه‌ها توضیح دهیم که اگر ظلمی صورت بگیرد، افرادی بخواهند بیشتر از سهم خود را اشغال کنند و افرادی در صدد این باشند که خواهان تجاوز به منطقه‌ای باشند که حق آنها نیست، در واقع مسبب شروع جنگ هستند و در پاسخ کشور مقابل برای امنیت و آسایش خود باید در مقابل آنان بایستد که کشور ما این کار را انجام داده است .
فکر می‌کنید چه بخشی از زندگی رزمندگان و شهدا و در چه قالبی برای مخاطب کودک باید روایت شود تا تاثیرگذار باشد؟
فکر می‌کنم با توجه به سرمایه خوبی که ما از منابع انسانی، شهدا، رزمنده‌ها و جانبازان عزیز داریم خیلی خوب است تا بتوانیم روایات مفید و اثرگذاری برای بچه‌ها داشته باشیم. بحثی که هست این موضوع است که ما روایات را در قالبی بیان کنیم که برای بچه‌ها ملموس باشد و آن موارد را در زندگی روزمره حس کنند.
در زمان دفاع مقدس اتفاقات و معجزاتی پیش آمده است که بچه‌ها در زمان حال یا درکی از آن ندارند یا نمی‌توانند تصویری از آن موضوع برای خود متصور شوند و این مورد برای آنها باورپذیر نیست.
با این وجود مطالبی که از این عزیزان باید ذکر شود، ویژگی و خصوصیات اخلاقی آن‌هاست که قابل درک باشد، همانطور که کتاب‌های مدافعان حرم مورد استقبال بیشتری قرار گرفته، چراکه به دوره زندگی بچه‌ها نزدیک‌تر است و بچه‌ها آنها را درک کرده و از منش‌های رفتاری آنها در کتاب‌ها صحبت شده است. رفتارهای این عزیزان مثل احترام به پدر و مادر هیچ وقت قدیمی نمی‌شود؛ حالا می‌خواهد در زمان
دفاع مقدس باشد، یا الان! مثلا شهید سلیمانی یا شهید هادی چنین رفتاری با پدر و مادرش‌شان داشتند. سادگی زندگی این عزیزان نیز از دیگر ویژگی‌هایی است که در روایت‌های کودکانه تاثیرگذار است. مورد دیگری که نباید از آن غافل شد پذیرش اشتباهاتی بود که این بزرگواران در طول زندگی انجام می‌دادند و از آداب رفتاری‌شان بوده است؛ چراکه این عزیزان هم خطاهایی داشتند و در صدد جبران آن برمی‌آمدند که آن را از طریق عذرخواهی، توبه کردن و... بروز می‌دادند و به این صورت نشان داده می‌شود که شهدا هم از دل مردم و جامعه هستند و از آنها دور نیستند که غیرقابل دسترس باشند. آنها در کنار ما بودند، ولی موارد اخلاقی خاصی را رعایت می‌کردند که خدا به آنها توفیق شهادت را داده است.
چند نمونه از آثاری که نشر کتابک در این زمینه منتشر کرده و به نظر شما آثار قابل قبولی است را معرفی می‌کنید؟
از برجسته‌ترین آثار نشر کتابک می‌توان به «شناسنامه شهدا» اشاره کرد که نزدیک به 65 عنوان از شهدا طراحی و چاپ شده که در قالب کتاب‌های جیبی یا به اصطلاح لقمه است(کتاب‌هایی که به دلیل حجم کمی که دارد، در همه جا قابل ارائه است و به صورت خلاصه نوشته شده و به دلیل خلاصه نوشته شدن در ذهن می‌ماند). در این کتاب‌ها از ویژگی‌های اخلاقی، رزومه و خصوصیات شهدا نوشته شده است.
از کتاب‌های دیگر نشر کتابک که خدا را شکر مورد استقبال مخاطبان قرار گرفته است، کتاب «عمو قاسم» است. این کتاب بیان 20 داستان از زوایای اخلاقی شهید سلیمانی است. کتاب «داداش ابراهیم»، کتاب دیگری است که بیان 20 داستان از زوایای زندگی شهید ابراهیم هادی است و کتاب «آقا محسن» نیز کتاب دیگری است که در این کتاب هم، 20 داستان از ویژگی‌های اخلاقی ایشان روایت شده است.
در زمینه شهدای انقلاب هم، کتاب دیگری داریم به نام کتاب «آقا معلم» که در حال چاپ است و در مورد شهید مطهری نوشته شده که در این کتاب هم 20 داستان از این شهید بزرگوار نقل شده است.
کتاب دیگری هم داریم که حالت دایرة‌المعارف یا جامع دارد، در این کتاب 598 معما و چیستان در مورد
دفاع مقدس گردآوری شده است. «دفتر خاطرات من و بابام» ، جلد 1«امیرعلی» و جلد2«ریحانه» از کتاب‌های دیگری است که چاپ آن تمام شده است و در حال حاضر نداریم. «بابا» در واقع شهید مدافع حرمی است که برای پسر و دخترش نامه‌هایی را در قالب دردِدل و توصیه می‌نویسد و اسم شهید خاصی هم بیان نشده چون داستان بر اساس تخیل نویسنده است.
کتاب دیگری هم که در زمینه ایثار و گذشت چاپ شده است، کتاب شهید «علی لندی» است. در این کتاب، به نوجوان‌هایی مثل شهید فهمیده و حضرت قاسم(ع) اشاره شده که با توجه به سن کمی که داشتند، ایثار و فداکاری از خود نشان دادند و این خصیصه ارزشمند به نسل امروزی مانند علی لندی انتقال پیدا کرده است.
بازخوردهای متفاوتی که از سوی والدین و حتی کودکان دریافت کردید، به چه نحوی بوده؟
درباره «شناسنامه شهدا» که خدا را شکر به صورت گسترده توزیع شده و کمتر کسی است که در حوزه نشر و دفاع مقدس فعالیت و علاقه داشته باشد و این شناسنامه‌ها را حداقل برای یک بار ندیده باشد. متن ساده و روان، محتواها، تصویرگری‌های فوق‌العاده که از سوی هنرمندان بزرگواری نظیر ابراهیم براتی و علیرضا باقری انجام شده، از جمله ویژگی‌هایی بوده که والدین یا بچه‌ها و در کل مخاطبان بازخورد مطلوبی را برای ما ارائه دادند.
