گران است و نایاب
مشاهدات میدانی نیز نشان از افزایش قیمت دارو در سال۱۴۰۱ دارد. یک داروخانه‌دار در غرب تهران، مشکل را از نظام توزیع دارو می‌داند و می‌گوید: «قیمت خریدمان برای بسیاری از داروهای پرمصرف افزایش ۳۰ تا ۵۰درصدی داشته؛ درواقع داروهایی را که در انبار نداریم باید با قیمت بالاتر بخریم و درنتیجه با قیمت بالاتر نیز به مردم بفروشیم؛ بنابراین هم هزینه سربار بیمه‌ها بیشتر می‌شود و هم به‌دلیل محدود بودن سقف تعهدات بیمه‌ها، سهم پرداختی مردم افزایش می‌یابد.» افزایش سهم پرداختی مردم یکی از دغدغه‌های اصلی بیمه‌شدگان به‌خصوص بیمه‌شدگان فرودست کارگری است؛ یک بازنشسته حداقل‌بگیر کارگری را در نظر بگیرید که با حداقل مستمری تامین اجتماعی روزگار می‌گذراند و یک بیمار سرطانی یا مبتلا به «ام‌اس» در منزل دارد؛ در چیدمان فعلی، حتی اگر تمام مستمری‌اش را پای هزینه دارو بپردازد، باز هم کافی نیست!
از سوی دیگر، هرازگاهی انجمن‌های مرتبط با بیماران خاص یا نادر از کمبودهای داروی بیماران خود می‌گفتند. کمبود داروهای کرونا و بعضا آنتی‌بیوتیک‌ها و سرم‌های قندی-نمکی نیز در هر پیک کرونا به اوج خود می‌رسید.
از سوی دیگر، قیمت داروها حتی داروهای ساده و معمولی نیز با افزایش خیره‌کننده‌ای روبه‌رو شد.
بازار دارویی کشور درحالی سال۱۴۰۱ را آغاز کرد که همچنان کمبودهای دارویی و گرانی آن‌ها محسوس بود. همچنین اما و اگرهای حذف ارز چهارهزار و 200تومانی نیز به نگرانی‌ها در این مورد دامن می‌زد، بااین‌حال این موضوع هر بار از سوی وزارت بهداشت تکذیب شد.
بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت، پس از حضور در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، در جمع خبرنگاران گفت: جلسه خوبی بود و تصمیم گرفته شد که قیمت دارو هیچ تغییری نسبت‌به سال گذشته نداشته باشد، حداقل افزایش قیمت را در چند ماه اخیر داشتیم و نمودارها هم بیانگر این موضوع است.
البته این اظهارنظر وزیر، با ابهاماتی همراه است؛ زیرا مشخص و صریح نگفته که بالاخره قیمت دارو نسبت‌به سال گذشته تغییری نکرده و اگر افزایش یافته است، چرا مدعی شده که قرار نیست قیمت دارو گران شود.
در ادامه وزیر گفته است که حداقل افزایش قیمت را در چند ماه اخیر داشته‌ایم و طرح همین نکته، بیانگر گران شدن دارو در ماه‌های اخیر بوده است.
در همین حال، بهرام دارایی، رییس سازمان غذا و دارو، مدعی شده است که افزایش قیمت دارو در سال۱۴۰۰ به‌خاطر رشد هزینه‌های تولید بوده ولی بسیار کمتر از تورم عمومی جامعه بوده است.
وی با عنوان این مطلب که تغییر قیمت برخی اقلام دارویی ناشی از تغییر قیمت ارز بوده است، ادامه داد: در مقطعی مثل ۶ماهه دوم سال۱۴۰۰ ارز به دارو تعلق نگرفت یا در مقطعی به‌دلیل محدودیت منابع ارزی، ارز نیمایی به دارو تعلق گرفت.
رییس سازمان غذا و دارو با بیان اینکه در مقطعی مانند ۶ماهه دوم ۱۴۰۰ ارز ترجیحی به دارو با تاخیر چندماهه اختصاص پیدا کرد، گفت: در مقطعی به‌دلیل محدودیت منابع ارز ترجیحی، برای جلوگیری از کمبود دارو از منابع ارز نیمایی استفاده شد.
البته نکته قابل‌تامل، تناقض‌گویی مسؤولان وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو است؛ به‌طوری‌که رییس سازمان غذا و دارو، اخیرا در نشست خبری که به‌صورت آنلاین برگزار شد، منکر گرانی دارو شد و به این شکل، تمامی ادعاهای خودش را نقض کرد.
رییس سازمان غذا و دارو، در آن نشست که ۱۰اردیبهشت ۱۴۰۱ برگزار شد، با اشاره به موضوع گرانی دارو که در چند ماه گذشته سرتیتر رسانه‌ها شده است، گفت: افزایش قیمت چند قلم را نمی‌توان به کل بازار دارویی کشور تعمیم داد؛ زیرا این افزایش قیمت شاید مشمول پنج درصد بازار دارویی کشور باشد.
نکته قابل‌تامل، واکنش رییس سازمان غذا و دارو به گرانی دارو است که مردم گلایه دارند. وی مدعی شده که مشاهدات مردم مربوط به افزایش قیمت داروهای بدون نسخه است.
رییس سازمان غذاودارو گفت: ارز دولتی داروهای OTC طی دو سال گذشته و در دولت قبل حذف و نیمایی شد. بر این اساس مردم شاهد افزایش قیمت داروهای بدون نسخه بودند اما واقعیت امر این است که دارو گران شده و حالا که صدای اعتراض و گلایه بیماران به گوش می‌رسد، مسؤولان وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو، به‌دنبال آرام ساختن جو حاکم بر بازار دارویی کشور هستند.
محمدعلی محسنی بندپی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان، در واکنش به اظهارات مدیران وزارت بهداشت، گفت: وزارت بهداشت ادعا می‌کند که دارو گران نشده است. وی افزود: حقیقت ماجرا این است که داروها گران شده و این گرانی و تورم را می‌توان با پوست و گوشت خود لمس کرد.
محسنی‌بندپی یادآور شد: رییس سازمان غذا و دارو تاکید می‌کند دارو گران نشده است اما چرا مردم از گرانی دارو معترض هستند.
تایید کمبود و گرانی دارو
سیدعلی فاطمی، نایب‌رییس انجمن داروسازان ایران اما ضمن تایید کمبودهای دارویی گفت: از نظر ما زمانی در کشور کمبود دارو نداریم که تمامی اقلام دارویی موردنیاز در همه داروخانه‌های کشور موجود و در دسترس بیماران قرار بگیرد.
او درمورد موضع‌گیری وزارت بهداشت درباره عدم کمبود دارو نیز گفت: وزارت بهداشت زمانی که دارو را به داروخانه‌های دولتی و منتخب به‌صورت قطره‌چکانی تزریق می‌کند می‌گوید که کمبود دارو برطرف شده است، درحالی‌که مردم برای یافتن داروی موردنیاز خود سردرگم بوده و از این داروخانه به آن داروخانه در جست‌وجو هستند.
فاطمی با تاکید بر اختلاف‌نظر داروسازان و وزارت بهداشت در ارتباط با داروهای نایاب و کمیاب اظهار کرد: وزارت بهداشت هرگاه دارویی نایاب نباشد، می‌گوید که کمبود آن برطرف شده است، درحالی‌که اینگونه نیست اگر دارویی وجود داشته باشد اما مردم نتوانند به‌صورت عادی آن را در داروخانه بیابند یا اینکه وقتی داروخانه‌ای آن را سفارش می‌دهد به‌صورت کافی دارو در اختیار آن‌ها گذاشته نشود، این دارو دچار عدم کمبود
است.
به گفته او؛ الان کمی وضعیت نسبت‌به چهار تا 6ماه قبل متفاوت است در آن زمان با پیک‌های کرونا داروهایی که برای کرونا و آنفلوآنزا استفاده می‌شد، تقریبا نایاب شده بودند، الان این دسته از داروها وضعیت بهتری دارند اما درحال‌حاضر در حوزه برخی داروهای بیماران خاص و صعب‌العلاج و همچنین داروهای بیهوشی دچار کمبود هستیم.
