برای خرید کتاب سراغ ناشران معتبر بروید
ابتدا کمی بیشتر خودتان را برای مخاطبان «صبح‌نو» معرفی کنید!
من در دانشگاه شهیدبهشتی فیزیک اتمی خوانده‌ام. از همان اول به رشته تحصیلی‌ام بی‌علاقه بودم و از سال۸۳ همزمان با تحصیل، شاغل شدم. برنامه‌سازی تلویزیون، ساخت فیلم کوتاه، ویراستاری، کارهای پژوهشی و آخر سر هم روزنامه‌نگاری و ترجمه. مدتی در روزنامه‌های مختلف مثل بهار، شهروند و تهران امروز کار کردم و آخر هم از چلچراغ سر درآوردم که نشریه محبوب دوران دانشجویی‌ام بود. فرصت همکاری با آقای فریدون عموزاده خلیلی در چلچراغ و حضور در کارگاه‌های داستان‌نویسی ایشان باعث شد که به ادبیات کودک گرایش پیدا کنم. قبلا سه کتاب در حوزه اقتصادی و یک کتاب در حوزه سیاسی ترجمه کرده بودم اما فضای ادبیات کودک به فضای ذهنی و شخصی من نزدیک‌تر بود و همین باعث شد که متمرکزتر در این حوزه کار کنم. تا الان سه رمان نوجوان چاپ‌شده دارم که با انتشارات پیدایش و علمی و فرهنگی کار کرده‌ام و ۱۳کتاب کودک که انتشارات نردبان منتشر کرده است، تعدادی کتاب هم در دست چاپ و ترجمه است.
چه شد که به دنیای ترجمه علاقه‌مند شده و خواستید مترجم شوید؟
از ابتدای کار مطبوعاتی به ترجمه علاقه داشتم و بخش عمده کارم هم در حوزه بین‌الملل و ترجمه بود. ترجمه برای من مثل یک بازی پیچیده و جذاب است که وادارم می‌کند برای نزدیک شدن به روح اثر، برای مدتی هم که شده، با کتاب‌ها زندگی کنم. می‌گویند ترجمه هنر است، نه فن و این همان چیزی است که باعث شده از میان مترجمی، فیلمسازی و روزنامه‌نگاری، ترجمه را انتخاب کنم.
بیشتر در چه حوزه‌ای کتاب ترجمه کرده‌اید؟ و چرا این حوزه برای‌تان جذاب بود؟
بیشتر کتاب‌هایم در حوزه کودک و نوجوان است و در ادبیات کودک بیشتر به کتاب‌های حوزه مهارت‌های زندگی علاقه‌مند هستم. معتقدم که بهترین زمان یادگیری بعضی مهارت‌ها دوران کودکی است و داستان‌ها با زبان نرم و جهان دلنشینی که خلق می‌کنند، به نهادینه شدن این مهارت‌ها در کودک کمک می‌کنند و می‌توانند مسیر زندگی آدم‌ها را به‌کلی عوض کنند.
کدام‌یک از کتاب‌هایی که ترجمه کرده‌اید روی خودتان تاثیر ویژه‌ای گذاشته است و چرا؟
رمان «نجواها» به‌شدت متاثرم کرد. این رمان درباره پسر نوجوانی است که بار یک گناه سنگین را به دوش می‌کشد و ناخواسته سیر وقایع را در ذهنش عوض می‌کند تا بتواند با واقعیت تلخ زندگی‌اش کنار بیاید. «نجواها» رمانی تحسین‌شده است که جوایز متعددی هم گرفته است؛ هرچند نسخه چاپ‌شده‌اش توسط انتشارات علمی و فرهنگی، به‌خاطر خط قرمزها، با حذف و تعدیل بعضی قسمت‌ها چاپ شده است.
تفاوت ترجمه در دنیای کودک و نوجوان با بزرگسال چیست؟
ترجمه در دنیای کودک و نوجوان، سهل و ممتنع است. در ظاهر با کتابی کم‌حجم و سبک طرف هستید اما درواقع برای انتخاب واژه‌های مناسب گروه‌های سنی مختلف و چینش جمله‌ها به سبکی موردپسند مخاطب کودک و نوجوان، با چالش مواجهید. ترجمه ادبیات کودک بیش از هر چیز نیازمند تسلط به دنیای کودکانه و آشنایی با دایره واژگان گروه مخاطبان اثر است.
برای قابل فهم شدن اثر، چقدر اجازه دخل و تصرف در آن را دارید؟
من به شکلی سختگیرانه معتقدم که مترجم حق دخل و تصرف در اثر را ندارد و تنها وظیفه‌اش این است که وفادارانه، لحن و محتوا و روح اثر را با کمترین تغییرات، با زبانی نرم به زبان مقصد منتقل کند.
یک کتاب باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد که آن را برای ترجمه انتخاب کنید؟
عموما کتاب‌ها توسط ناشرها پیشنهاد می‌شود و اگر به حال و هوا و فضای ذهنی من نزدیک باشد، آن‌ها را برای ترجمه انتخاب می‌کنم. ناشران هم طبیعتا معیارهای خودشان را برای انتخاب آثار برای ترجمه دارند و معمولا کتاب‌هایی را پیشنهاد می‌دهند که امتحان خودش را در بازارهای خارجی پس داده باشد و به درد مخاطب داخلی هم بخورد.
در نمایشگاه امسال چه کتاب‌های جدیدی از شما خواهیم دید؟
«ماداگاسکار» و «ببرهای دشت ترای» دو جلد تازه از مجموعه «ماجراجویی‌های رایلی» که در انتشارات نردبان منتشر شده و یک مجموعه علمی و آموزشی با دغدغه‌های محیط‌زیستی است که با زبان کودکانه و در قالب داستان‌هایی ماجراجویانه، به معضلات محیط‌زیستی و گونه‌های در حال انقراض می‌پردازد؛ «خرگوشک وقتی دوستت ناراحت است، به حرف‌هایش گوش کن» جلد تازه از مجموعه «ماجراهای دم‌پنبه‌ای»؛ «بداخلاقو زوروس» جلد تازه مجموعه «احساسات دایناسوری» و کتاب
«آقا شتره به سامی فیله چه گفت» که در انتشارات نردبان منتشر شده است.
چه پیشنهادهایی برای کتاب‌های ترجمه برای نوجوانی که می‌خواهد در نمایشگاه امسال خرید کند دارید؟
پیشنهاد می‌کنم برای خرید آثار ترجمه سراغ ناشران معتبر بروند تا ترجمه‌های کم‌دقت با اشتباه‌های ویرایشی فراوان، لذت مطالعه را از آن‌ها نگیرد. جوایز معتبر داخلی و خارجی هم می‌تواند در انتخاب کتاب‌های مناسب به نوجوانان و البته والدین کمک کند.
چه کتاب‌های دیگری را در دست چاپ یا در حال نگارش دارید؟
جدیدترین جلد مجموعه «ماجراجویی‌های رایلی» با عنوان «عملیات اورانگوتان»، کتاب «پرهای یادگاری گربرت» و یک رمان کودک با عنوان «هیچ‌کس بی‌عیب نیست» مراحل نهایی نشر را طی می‌کنند و احتمالا اوایل تابستان منتشر می‌شوند.
به شکلی سختگیرانه معتقدم که مترجم حق دخل و تصرف در اثر را ندارد و تنها وظیفه‌اش این است که وفادارانه، لحن و محتوا و روح اثر را با کمترین تغییرات، با زبانی نرم به زبان مقصد منتقل کند
