سیگنال منفی جام‌جم
جایگاه یک رسانه براساس مولفه‌های متعددی مشخص می‌شود که از مهم‌ترین‌شان، برنامه‌ها و برنامه‌سازانش هستند. میزان تولید، جذابیت‌های بصری، کسب تبلیغات و... جزو آیتم‌هایی است که برای تحلیل عملکرد یک رسانه اهمیت دارد اما به زبانی ساده می‌توان گفت که همه آنها در مرتبه‌ای بعد از برنامه و برنامه‌سازان آن رسانه است. هر رسانه بسته به توان و ظرفیتی که دارد، برنامه‌ها و برنامه‌سازانی دارد که به نوعی«برند» آن مجموعه به حساب می‌آیند. یک مجموعه رسانه‌ای ممکن است تا سال‌ها روی یک برند برنامه و برنامه‌ساز سرمایه‌گذاری کند تا آن به بار بنشیند. مگر یادمان رفته که برنامه‌های مشهوری چون «ماه عسل»، «نود»، «خندوانه» و... در یکی، دو فصل اول آن‌قدرها هم شناخته‌شده و باکیفیت نبودند. مدیرانی پیدا شدند که به رشد و پختگی آن برنامه فرصت دادند. برنامه‌سازی در رسانه به همین شکل است. در اغلب موارد زمان لازم است تا یک محصول جا بیفتد و به یک «سرمایه» تبدیل شود. در این مسیر مدیران آن مجموعه به‌جز زمان، هزینه‌های مادی زیادی هم به کار می‌گیرند. دقیقا مثل یک باغبانی که نهالی کاشته و باید به آن خوراک دهد، مراقبت کند و منتظر باشد تا به بار بنشیند. برنامه‌سازی هم همین‌طور است. درباره برنامه‌سازان هم شرایط دقیقا مثل مساله برنامه‌سازی است. محصول و سازنده هردو یک فرمول دارند؛ سرمایه‌گذاری در پول و زمان. اینک تصور کنید که آن باغبان، پس از چند سال صبوری و مراقبت از نهالش، حالا که آن به یک درخت تنومند، زیبا و مثمر تبدیل شده، تبر بردارد و آن را از ریشه بزند. دلیلش هم این باشد که آن درخت به‌دلیل کم‌آبی یا آفت، کمی آسیب دیده است. اصلاح و درمان را کنار بگذارد و درخت را از ریشه بزند؛ آیا این منطقی است؟ انگار رسانه ملی مدت‌هاست به این رویه اشتباه دچار شده است؛ آفت حذف به جای اصلاح!
کتاب بسته!
در روزهای گذشته شایعاتی درباره مشکل پخش نشدن برنامه «کتاب‌باز» و احتمال جدایی سروش صحت مطرح شد. پس از آن عنوان شد که وحید یامین‌پور اجرای این برنامه را برعهده خواهد گرفت و همین مساله باعث شد واکنش‌های فراوانی به وجود بیاید. به گزارش دنیای اقتصاد، حجم وسیع اظهارنظر‌ها باعث شد وحید یامین‌پور در توییتر بنویسد که از طرفداران اجرای سروش صحت است و پیگیر بوده که «کتاب‌باز» دوباره روی آنتن برود. او نوشته که تهیه‌کننده این برنامه هم با او تماس گرفته و گفته نمی‌داند چه کسی این دروغ را رسانه‌ای کرده است. ماجرای داغ شدن این موضوع با انتشار توییت یک خبرنگار حوزه موسیقی در توییتر آغاز شد. این خبرنگار نوشت پس از هشت‌ماه تعطیلی برنامه «کتاب‌باز» خبر رسیده مشکل حضور سروش صحت است و مدیران صداوسیما تمایلی به بودن ایشان به‌عنوان مجری برنامه ندارند و بعد از «عادل فردوسیپور» و «ایرج طهماسب»، تلویزیون در آستانه از دست دادن سومین ناجی این سال‌هایش است. انتشار این مطلب آغاز واکنش‌ها بود. روز دوشنبه خبرآنلاین یادداشتی نوشت با تیتر: «وقتی سروش صحت روشنفکر می‌شود» و سپس همین مطلب را با روتیتر پروژه «عادل فردوسیپور۲» کلید خورد و با تیتر «سروش صحت را کنار گذاشتند» بازنشر کرد.
پس از این اخبار غیررسمی محمدرضا خوشرو، مدیر شبکه نسیم، سه‌شنبه ۳۰فروردین در این مورد چنین گفت: «برنامه «کتاب‌باز» به جهت اینکه فصل گذشته ۲۲۰قسمت نفس‌گیر داشت، درحالحاضر در دوره استراحت به‌سر می‌برد. حال در این تایم استراحت، اتفاقاتی هم در سازمان صداوسیما افتاده مبنی بر دوره تحول محتوایی که آن را در پیش داریم.»
او درباره همکاری این شبکه با سروش صحت نیز توضیح داد: «یک برنامه، مجموعه‌ای از عوامل را شامل می‌شود. آقای صحت هم در چند فصل از برنامه حضور داشتند و زحمات زیادی کشیدند و درحالحاضر نیز در فضای آثار نمایشی مشغول کار هستند. ایشان از سرمایه‌های تلویزیون و سینما هستند و از نظر حضور شخص ایشان مشکلی نیست، بلکه بحث به لحاظ فرمی و محتوایی است که بررسی‌هایی اتفاق می‌افتد که بتوانیم برنامه را با کیفیت بیشتر و محتوای غنی‌تر تولید کنیم.»
«کتاب‌باز» از سال۱۳۹۵ با هدف ترویج و گسترش فرهنگ کتابخوانی از شبکه نسیم روی آنتن رفت. این برنامه در چهار فصل روی آنتن رفت و فصل پنجم آن از پانزدهم شهریور۱۳۹۹ نمایش داده شد. سروش صحت پس از امیرحسین صدیق، از فصل دوم تاکنون اجرای این برنامه را برعهده داشته است.
یک توییت اشتباه و مرخصی اجباری
چندی پیش و در حاشیه حادثه تلخ ورزشگاه مشهد، واکنش‌های انتقادی زیادی ازسوی کاربران
فضای مجازی نسبت‌به این اتفاق رقم خورد. بسیاری از دلسوزان درباره چرایی چنین حادثه ناگواری پست و توییت گذاشتند و خواستار بررسی آن شدند اما در این بین، المیرا شریفی‌مقدم که از مجریان شبکه خبر است، توییتی نوشت که باعث حاشیه شد. شریفی‌مقدم در یکی، دو سال اخیر به‌دلیل صراحت لهجه‌اش در پشت میکروفون تاحدودی بین مخاطبان به محبوبیت رسیده است. او در اعتراض به حادثه مشهد خواستار ورود فیفا به مساله شد. این رویکرد غلط و تمایل او برای ورود و دخالت دیگران به مسائل داخلی موجب انتقادات گسترده‌ای به شریفی‌مقدم شد. او کمی بعد ضمن عذرخواهی توییتش را حذف کرد. در روزهای اخیر خبری غیررسمی درباره احتمال ممنوع‌کاری شریفی‌مقدم در تلویزیون منتشر شد. او سپس توییتی منتشر کرد و نوشت: «ترم چهارم مقطع دکترای
علوم ارتباطات؛ وقت گرفتن مرخصی و زمان برای کسب آمادگی برای شرکت در آزمون جامع است. برقرار باشید.» توییت این مجری تلویزیون به‌صورت تلویحی تاییدکننده تعلیقش از کار بود. هرچند که توییت او درباره حادثه مشهد اشتباه بود اما به نظر می‌رسد تنبیه موردنظر مدیران رسانه ملی سخت‌گیرانه است.
سرمایه‌سوزی نکنیم
بسیاری از چهره های محبوب کارشان را از تلویزیون شروع و در آنجا به شهرت رسیده‌اند. اگرچه به آنها ایراد گرفت و برخی رفتارهای آنها را نقدکرد.
اما این آدم‌ها سرمایه‌های رسانه ملی هستند. این سازمان سال‌ها برای رشد و شهرت‌شان هزینه کرده و زمان گذاشته است. حالا به فرض آنکه نقدی هم به عملکردشان وارد باشد، آیا باید صورت‌مساله را پاک کرد و درهای جام‌جم را به روی‌شان بست؟ انصافا درباره برخی از این نفرات، تاکنون کدام‌یک در این سال‌ها در یک گپ رسانه‌ای یا در فضای مجازی حرمت رسانه ملی را شکسته‌اند؟
آیا این به معنای آن است که مدیران سازمان حق اعمال نظر و نقد عملکرد نیروهای‌شان را ندارند؟ قطعا حق دارند. آنها باتوجه به معذوریت‌ها و چارچوب‌های رسانه ملی حق دارند نیروهای خود را مدیریت و هدایت کنند اما حذف آنها زدن تیشه به ریشه مرجعیت صداوسیماست. در ابتدای گزارش از وجود رقبای متعدد رسانه ملی گفتیم که اتفاقا دست‌شان برای برنامه‌سازی بازتر از تلویزیون است. حالا که آنها برای به‌کارگیری هنرمندان و برنامه‌سازان رسانه ملی کمین کرده‌اند بهتر نیست مدیران تازه‌نفس جام‌جم که با شعار تغییر در رویکرد این سازمان آغازبه‌کار کردند، در جهت حل و فصل مشکلات برآیند و در مقام بزرگان رسانه ملی دست‌شان را به‌سوی سرمایه‌های سازمان دراز کنند؟ امروز یک رقابت سنگین رسانه‌ای شکل گرفته که اگر از شکست بدمان می‌آید باید سراغ جذب حداکثری سرمایه‌ها برویم. آنها را به خانه بازگردانیم.
