مروری بر کارنامه دهماهه محسنیاژهای در کسوت ریاست قوهقضاییه بیانگر اقدامات قابلتاملی است که در قوهقضاییه و در راستای حکم رهبری و سند تحول قضایی رخ داده است؛ به عنوان نمونه، محسنیاژهای از بدو تصدی ریاست قوهقضاییه، ارتقای وضعیت زندانها را در زمره اولویتهای خود قرار داد و بر همین اساس، اقدامات مجدانهای از بازرسیها و سرکشی از زندانها و ندامتگاههای سراسر کشور تا صدور بخشنامهها و دستورات ناظر بر بهبود شرایط زندانها و صیانت از حقوق زندانیان انجام داد.
بهبود وضعیت زندانها
ضرورت طبقهبندی زندانیان و گذراندن دوران محکومیت در شهر محل سکونت زندانی، سرکشیها و بازدیدهای مستمر مقامات قضایی از زندانهای سراسر کشور، ایجاد شرایط و بستر اصلاح، تربیت و بازاجتماعی شدن زندانیان، اشتغالزایی برای بیش از 50درصد زندانیان، راهاندازی سامانه حمایتی برای خانواده زندانیان، اعطای مرخصیهای مناسبتی و ویژه، تاکید بر حفظ کرامت زندانیان و عدم استفاده از دستبند و پابند برای متهمان و همچنین افزایش ظرفیتهای بهرهگیری از پابندهای الکترونیک تنها بخشی از اقدامات محسنیاژهای در رابطه با بهبود وضعیت زندانهای سراسر کشور است.
اقدامات دستگاه قضا در ساماندهی وضع زندانها
منجر شد که چه از نظر کاهش ورودی زندانی و چه از نظر اعمال مجازاتهای جایگزین، اقدامات قابلقبولی انجام شود که در این رابطه ۲۵هزار مورد بازدید انجام شد و همچنین شاهد کاهش ورودی 18درصدی به زندانها بودیم.
آزادسازی حریم سواحل
یکی دیگر از اقدامات دستگاه قضا لزوم برخورد جدی با حریمخواریها در حاشیه رودخانهها بود که این امر با تخریب بنای مربوط به قوهقضاییه در حاشیه رود چالوس آغاز شد و سپس به سایر دستگاهها و نهادهای دولتی هم رسید. این اقدام قاطع دستگاه قضا همراهی سایر قوا را نیز در پی داشت تا سرانجام فقط در حریم رودخانه کرج، از ۱۹دستگاه اجرایی که مستحدثات داشتند، ۱۵دستگاه رفع تصرف کردند.
این موج آزادسازی حریم سواحل تنها معطوف به رودخانه کرج نبود و در سایر سواحل نیز اقدامات قابلقبولی رخ داد. مردمی بودن و ارتباط بیشتر با مردم یکی از تاکیدات رهبری در حکم انتصاب محسنیاژهای بود. علاوهبراین در سند تحول قضایی هم به این موضوع اشاره شده است. بر این اساس یکی دیگر از اقدامات دستگاه قضایی در بازه زمانی مذکور، ملاقاتهای مردمی مسوولان قوهقضاییه با مردم بود که در این رابطه مسوولان قضایی بیش از یکمیلیون و 100هزار ملاقات مردمی در سال گذشته داشتند.رسیدگی به پروندههای کثیرالشاکی هم یکی دیگر از اقدامات قوهقضاییه در زمان تصدی اژهای بهعنوان رییس قوهقضاییه است؛ بهطوریکه در این رابطه پنجهزار و 38پرونده تعیین تکلیف شدند.
نقرهداغ شدن بیش از صد مفسد اقتصادی
برخورد با مفسدان اقتصادی بهعنوان تکلیف چند سال اخیر که در سند تحول قضایی هم به آن ذکر شده است یکی دیگر از اقداماتی بود که در چند ماه اخیر هم با سرعت بیشتری ادامه داشت؛ بهطوریکه در سال گذشته بیش از صد مفسد اقتصادی محاکمه و بسیاری از آنها به حبسهای طویلالمدت محکوم شدند.
تاکید بر قوهقضاییه هوشمند یکی دیگر از تکالیف دستگاه قضایی است که علاوهبر اینکه در حکم رهبری هم مورد اشاره قرار گرفته بود، در سند تحول قضایی هم بهطور مفصل بر اجرای آن تاکید شده است. بر این اساس و در راستای هوشمندسازی قوهقضاییه، برگزاری جلسات الکترونیک قضایی، نوبتدهی آنلاین قضایی، ثبت آنلاین شکواییه سرقت، صدور آنلاین گواهی عدم سوءپیشینه، کاهش زمان صدور گواهی حصر وراثت، استعلام برخط محکومیتهای مالی تنها بخشی از اقدامات فناورانه قوه قضاییه در این دوره است.کاهش اطاله دادرسی هم از دیگر تاکیدات رییس قوهقضاییه در 10ماه اخیر است؛ بهطوریکه محسنیاژهای در غالب بازدیدهای خود از مراجع قضایی و در دیدار با کارکنان دستگاه قضا در غالب سفرهای استانی همواره بر آن تاکید کرده است. در همین راستا، رییس قوهقضاییه اخیرا به معاونت راهبردی دستگاه قضا دستور داده که در راستای تسهیل و تسریع دسترسی مردم به عدالت، نسبتبه اتخاذ تدابیر برای کاهش فرایند رسیدگی به پروندههای قضایی اقدامات بیشتری را در دستورکار قرار دهد.
حمایت از تولید و سرمایهگذاری مشروع هم از دیگر اقدامات دستگاه قضایی است بهطوریکه در سال گذشته دستورالعمل حمایت از سرمایهگذاری مشروع و حمایت از تولید در قوه تصویب شد و در اجرای آن ستاد حمایت از اقتصاد مقاومتی در ستاد قوه قضاییه با حضور مسوولان عالی قضایی تشکیل میشود. در همین راستا، بیش از دوهزار واحد تولیدی در سراسر کشور با کمکهای دستگاه قضایی فعال شدهاند و اقداماتی ازقبیل ارائه مشاوره حقوقی به کارآفرینان و تولیدکنندگان و همچنین پیگیری لازم برای جلوگیری از ورشکستگی واحدهای تولیدی، در دستورکار هستند.
موارد ذکرشده تنها بخشی از اقدامات دستگاه قضایی در سال گذشته بود و باید گفت قوهقضاییه در راستای اجرایی شدن سند تحول قضایی گامهای بیشمار دیگری را نیز باید بردارد.