ماموریت گروسی
«رافائل گروسی»، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که شنبه شب در رأس هیاتی به منظور دیدار و گفت‌وگو با رییس سازمان انرژی اتمی دیروز وارد تهران شد، پیش از ظهر روز گذشته(یکشنبه) ۲۱شهریورماه با حضور در محل سازمان انرژی اتمی با محمد اسلامی دیدار و گفت‌وگو کرد. سفری که سخنگوی وزارت خارجه آن را در چارچوب مراودات فنی معمول بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برشمرد و گفت: امیدواریم شورای حکام تحت‌تاثیر برخی فشارها، اقدامی را صورت ندهد که مسیر همکاری معمول ایران و آژانس تخریب شود.
پیش‌تر شبکه آمریکایی «بلومبرگ» به نقل از چند مقام گزارش داد که «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به دنبال ملاقات با «محمد اسلامی» رییس جدید سازمان انرژی اتمی ایران پیش از کنفرانس وین است. طبق این گزارش، این دو مقام گفتند «او می‌خواهد تمایل تهران برای بازگرداندن دسترسی گسترده به ناظران آژانس -که در اعتراض به تحریم‌های آمریکا متوقف شده است- و همکاری ایران با بازرسان بین‌المللی را بسنجد.» نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیش از این نسبت به اقدام غیرسازنده ازسوی آژانس هشدار داد و گفت: آژانس و نهادهای سیاست‌گذار آن نمی‌توانند خود را از سرنوشت تفاهم هسته‌ای جدا کنند و هر اقدام غیرسازنده، مخل فرایند مذاکره خواهد بود.
آژانس سیاسی
از زمانی‌که رافائل گروسی جایگزین آمانو شد چالش میان ایران و آژانس بیشتر شده و گروسی تلاش داشته است با سیاسی‌کاری پازل تکمیل‌کننده بازی غرب به‌ویژه آمریکا در پرونده هسته ای ایران باشد. هرچند که ایران بیشترین همکاری را با آژانس دارد و این نهاد بین‌المللی نیز همواره بازدیدهای خارج از پادمانی از تاسیسات و فعالیت‌های هسته‌ای ایران داشته است اما این زیاده‌خواهی‌ها تمامی ندارد و اقدامات و تصمیمات آژانس در برابر ایران همواره سیاسی بوده و سیاسی خواهد ماند.
آژانس به تهران را انجام رایزنی طرفین قبل از آغاز به کار نشست آتی شورای حکام حال هرچند که رسانه‌های غربی سفر مدیرکل تلقی کرده‌اند و گفته‌اند دیپلمات‌های اتحادیه اروپا منتظر نتیجه رایزنی‌های بین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران قبل از تصمیم‌گیری در این خصوص هستند که به تدوین پیش‌نویس قطعنامه‌ای که ایران را به‌دلیل عدم همکاری محکوم می‌کند، بپردازند یا خیر؛ اما نورنیوز رسانه وابسته به شورای عالی امنیت ملی کشورمان گمانه‌زنی‌های رسانه‌های غربی در خصوص دستورکار پادمانی سفر گروسی به ایران را رد کرده است. همچنین یک منبع مطلع به پرس‌تی‌وی گفته است: «گفت‌وگوهای مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران صرفا درخصوص سرویس برخی تجهیزات نظارتی آژانس خواهد بود و موضوع دیگری در دستورکار مذاکرات قرار ندارد.» این منبع مطلع ادعای برخی رسانه‌های غربی از جمله وال‌استریت‌ژورنال را درباره احتمال تجدیدنظر ایران در منع دسترسی آژانس به تصاویر دوربین‌های نظارتی رد کرد و گفت: «در سفر گروسی به تهران هیچگونه تغییری در روند دسترسی آژانس به اطلاعات مراکز هسته‌ای ایجاد نمی‌شود و آژانس کماکان به تصاویر دوربین‌های نظارتی دسترسی نخواهد داشت.»
مجلس: منع دسترسی آژانس ادامه دارد
در همین زمینه ، مجتبی توانگر، نماینده مجلس شورای اسلامی در توییتی تاکید کرده است «صریحا بگویم: سفر گروسی به ایران ارتباطی با دوربین مراکز هسته‌ای ندارد و هیچ تغییری در تصمیم ایران در منع دسترسی آژانس به اطلاعات مراکز هسته‌ای نخواهیم داشت. توسعه هسته‌ای ایران در ابعاد اقتصادی و صنعتی تحولات جدیدی خواهد داشت.» علیرضا سلیمی، عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی نیز در صحن علنی روز گذشته مجلس و در تذکری، با اشاره به سفر «رافائل گروسی»، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران، به وی هشدار داد: آقای گروسی بداند که قانون مجلس (قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران) اجرایی می‌شود و همه قوا نیز بر اجرای این قانون پافشاری دارند. وی تاکید کرد: ایشان (گروسی) هم بهتر است به زیاده‌خواهان و عهدشکنان فشار بیاورد. همچنین حسین حق‌وردی در تذکر شفاهی در صحن علنی گفت: آقای گروسی اعتبار آژانس را در حد یک رسانه صهیونیستی پایین آورده است و نباید در دولت جدید همان امتیازدهی‌های یکطرفه قبلی ادامه پیدا کند؛ آژانس باید در رفتار خود تجدیدنظر کند و نباید تسلیم زیاده‌خواهی‌های آژانس شد.
بی‌توجهی غرب به ضرب‌الاجل ایران
درحالی تروئیکای غربی در شورای حکام قصد دارند با تدوین پیش‌نویس قطعنامه‌ای ایران را به‌دلیل عدم همکاری محکوم کنند که علی‌رغم قانون مجلس در لغو نظارت‌های خارج از پادمانی آژانس، اسفندماه سال گذشته ایران در توافقی با آژانس، مجوز بازبینی تصاویر ویدیویی موجود روی دوربین‌های نصب‌شده در برخی سایت‌های هسته‌ای ایران را به بازرسان آژانس به شرط پیشرفت در مذاکرات و لغو تحریم‌ها داد و بعد از ضرب‌الاجل سه ماهه، آن را به‌مدت یک ماه دیگر تا سوم تیرماه تمدید کرد اما غرب از این فرصت استفاده‌ای نکرد و هیچ تلاشی برای پیشبرد مذاکره هسته‌ای، رفع تحریم‌ها و عمل به وعده‌ها و تعهدات انجام نداد و حال با همکاری آژانس می‌خواهد با صدور قطعنامه ایران را تحت‌فشار قرار دهند. در این میان نیز از خواسته خود کوتاه نیامد و اعتراض خود را با به تعویق انداختن سفر گروسی به تهران ثابت کند. غرب نیز می‌داند هرگونه تنش‌زایی در نشست آتی شورای حکام واکنش مناسب ایران را به‌دنبال خواهد داشت. همچنان‌که درخواست گروسی برای سفر به تهران بدان معناست که دو طرف نمی‌خواهند راه بازگشت به میز مذاکرات مسدود شود.
در مذاکرات گروسی در تهران چه گذشت؟
گروسی پس از دیدار با رییس جدید سازمان انرژی اتمی کشورمان ضمن مثبت ارزیابی کردن دیدارش با اسلامی، بر گسترش همکاری ایران و آژانس تاکید کرد و گفت که دوباره برای گفت‌وگوی سطح بالا با مقامات ایرانی به تهران می‌آید. گروسی ادامه داد: «خوشحالم گفت‌وگوهای ما نتیجه سازنده داشت، برای ادامه عملیات تجهیزات فنی آژانس که بسیار مهم است و این یک گارانتی مهم برای آژانس و جهان است و ما می‌توانیم در این چارچوب به ایران کمک کنیم که توافقات مثبت بعدی را داشته باشیم.» محمد اسلامی پس از دیدار در جمع خبرنگاران گفت: امروز به دعوت سازمان انرژی اتمی آقای رافائل گروسی به تهران تشریف آوردند و مذاکرات خوب و سازنده‌ای را انجام دادیم. روح حاکم بر مذاکرات ایجاد فرصت برای توسعه همکاری‌ها در چارچوب موازین و مقررات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.
معاون رییس‌جمهور خاطرنشان کرد: کل مسائل فیمابین اساسا فنی است و هیچگونه مسائل سیاسی، جایگاهی را در روابط فیمابین نخواهد داشت. تفاهم کردیم در اجلاس آینده آژانس شرکت و در حاشیه اجلاس مذاکرات خودمان را ادامه دهیم. اسلامی در ادامه گفت: توافق کردیم مدیرکل آژانس در آینده نزدیک به تهران سفر و مذاکرات را در سطوح مختلف انجام دهد.
همچنین پس از این دیدار، در بیانیه مشترک ایران و آژانس توافق شد به بازرسان آژانس اجازه داده شود تا نسبت به سرویس فنی تجهیزات نظارتی مشخص شده و جایگزینی کارت‌های حافظه آن‌ها که تحت مهر و موم مشترک در ایران نگهداری خواهند شد، اقدام کنند. این بیانیه ادعای رسانه‌های ایرانی را به اثبات رساند که این سفر ربطی به محدودیت‌های ایران برای دسترسی آژانس به دوربین‌ها نداشت اما در کل با توجه به محتوای مذاکرات گروسی و اسلامی، مدیر کل آژانس بین‌المللی اتمی و رییس سازمان انرژی اتمی ایران چنین برمی‌آید فعلا خبری از قطعنامه شورای حکام آژانس درباره ایران نخواهد بود و قرار است مذاکرات ادامه یابد. انتظار می‌رود سفر گروسی به تهران به‌ویژه پس از گزارش غیرسازنده اخیر او منجر به ارائه ارزیابی‌های مثبتی شودتا بهانه برای سوءاستفاده سیاسی طرف‌های غربی در نشست شورای حکام نیز گرفته شود.
