جایی ندیدم که ظریف بگوید اصلاح طلبم
رسانه‌‌‌های نزدیک به اردوگاه اصلاحات، به مرور آرایش نامزدهای بالقوه خود برای انتخابات آتی را مشخص می‌کنند. مثلا روزنامه همشهری چندی پیش از چهار گزینه با اقبال بیشتر در میان اصلاح‌طلبان نام برد؛ نام‌‌هایی که البته ماه‌هاست بر سر خواستن یا نخواستن آنها، دعواست. همشهری در این‌باره تاکید کرد: آخرین تحولات نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان نشان می‌دهد راهبرد مشخص برای رسیدن به کاندیدای واحد بر این مبنا استوار شده که در ابتدا چهار چهره سیاسی این جریان وارد مرحله انتخاب می‌شوند و از جمع آنها دو نفر برای بررسی‌های بیشتر گزینش خواهند شد که نهایتا یک نفر به‌عنوان کاندیدای جبهه اصلاحات به جامعه معرفی می‌شود.
این روزنامه با اشاره به مصادیق نامزدهای اصلاح‌طلبان، تصریح کرد: به‌نظر می‌رسد چهار چهرهای که در مرحله نخست قرار است قابلیت‌ها و البته شانس‌شان برای به‌دست‌آوردن صندلی ریاست پاستور مورد بررسی قرار گیرد، شامل سیدحسن خمینی، محمدجواد ظریف، محسن هاشمی و اسحاق جهانگیری است. این روزنامه در عین حال تاکید کرد که «ظریف و جهانگیری از شانس بیشتری برای انتخاب به‌عنوان گزینه نهایی اصلاح‌طلبان برخوردارند»؛ گزینه‌‌هایی که همشهری رو کرده، در واقع همان‌‌هایی هستند که پیشتر محسن هاشمی نیز از آنها به عنوان نامزدهای مورد نظر حزب کارگزاران یاد کرده بود. محسن هاشمی چندی پیش در مصاحبه‌‌ای از خود، ظریف و جهانگیری به عنوان نامزدهای مورد نظر کارگزاران سازندگی اسم برده و تصریح کرده بود که وضعیت ظریف از خودش و جهانگیری بهتر است.
آنطور که از شنیده‌ها برمی‌آید، وضعیت محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در حال حاضر، نسبت به بقیه نامزدهای اصلاحطلب برای پوشیدن ردای نامزدی جریان اصلاحات در خرداد 1400 بهتر به نظر می‌رسد. موضع‌گیری‌‌‌های خاص سیاسی ظریف در ماه‌‌‌های اخیر و آب‌و‌تاب‌دادن رسانه‌‌‌های اصلاحطلب از طرح «اقدام سازنده» او، همگی نشانه‌‌هایی هرچند ضعیف اما در نوع خود تعیین‌کننده برای حمایت و هواخواهی اصلاح‌طلبان از وزیر امور خارجه برای عزیمتش از خیابان سی‌تیر به پاستور است. این هواخواهی آنجایی معنادارتر می‌‌نماید که متوجه شویم گزینه دیگری که اصلاح‌طلبان حاضر شده‌اند به روی او چشم بربندند، علی لاریجانی است. در واقع طرح قبلی‌ای که قرار بود طی آن، لاریجانی، رییس‌جمهور و ظریف، وزیر خارجه شود، هم‌اکنون به هم خورده و اصلاح‌طلبان بیشتر از لاریجانی، به سمت ظریف متمایل شده‌اند. شاید دیدار اوایل هفته گذشته میان روحانی و خاتمی برای این بوده که رییس‌جمهوری فضای سرد اصلاح‌طلبی نسبت به لاریجانی را اندکی گرم کند و نگذارد تا روند گرایش جریان اصلاحات به وزیر خارجه دولت اعتدال، بیش از امروز قدرت بگیرد.
در گفت‌وگو با علی صوفی، وزیر دولت اصلاحات به این موضوعات بیشتر پرداختیم. او بر این باور است که مواضع ظریف در حوزه سیاست خارجی کاملا اصلاح‌طلبانه است و از این منظر، هیچ اصلاح‌طلبی در مقابل او رویکرد منفی ندارد. در ادامه مشروح گفت‌وگوی روزنامه «صبح‌نو» با این فعال اصلاح‌طلبی را از نظر خواهید گذراند.
اخیرا یکی از جراید، از سیدحسن خمینی، محمدجواد ظریف، اسحاق جهانگیری و محسن هاشمی به عنوان نامزدهای جمع‌بندی‌شده نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان، خبر داد؛ این خبر چقدر صحت دارد؟
صحت ندارد چون نهاد اجماع‌ساز یا همان جبهه اصلاح‌طلبان ایران، در مرحله سازماندهی و تدارک کار تشکیلاتی خود است و اساسا ساختار آنطوری طراحی شده که قبل از مشخص شدن کاندیداها نمی‌تواند به این مرحله(تعیین مصادیق نامزدی) ورود کند چون با ثبت‌نام‌ها، کاندیداها مشخص می‌شوند. تا قبل از موعد ثبت‌نام‌ها، اسم‌بردن از اشخاص برای نامزدی، صرفا اظهارنظر و تحلیل شخصی است.
در مجموع، جایگاه این چهار نفر را چگونه می‌‌بینید؟
من نمی‌خواهم نفیا یا اثباتا درباره کاندیداها صحبت کنم چون فایده‌‌ای برای آن نمی‌بینم؛ مضاف بر اینکه ممکن است باعث تضییع آن فرد شود. در حال حاضر هر فردی حق دارد که کاندیدا شود و مردم هم می‌توانند آن فرد را محک بزنند. تا مادامی که افراد وارد فضای تبلیغاتی نشده و نظرسنجی نشود، نمی‌شود درباره نامزدی افراد صحبتی کرد. از طرف دیگر ما نامزد شاخصی که با اعلام کاندیداتوری خود، به سرعت اجماع ایجاد کند، نداریم.
شنیده می‌شود جایگاه آقای ظریف به عنوان چهرهای اصلاحطلب در مقایسه با آقای لاریجانی، در میان اصلاح‌طلبان تثبیت‌شده‌‌تر است؛ این گزاره را چقدر قریب به واقعیت می‌‌دانید؟
در بند اول مصوبه شورای هماهنگی جبهه اصلاحات برای نهاد اجماع‌ساز، اصلاح‌طلبان باید فقط کاندیدای اصلاحطلب را بپذیرند؛ بنابراین، قید اصلاحطلب بودن دو وجه دارد؛ اول اینکه آن فرد رسما اعلام کند که من اصلاحطلب هستم. دیگر مثل گذشته نیست که اصلاح‌طلبان بخواهند از فردی مانند آقای روحانی که نگفت من اصلاح‌طلبم، حمایت کنند؛ دوم اینکه آن فرد باید جای پایی در میان اصلاح‌طلبان داشته باشد؛ یعنی از گذشته فعال اصلاحطلب بوده باشد یا اینکه نخبگان اصلاحات، او را به‌عنوان فعال اصلاحطلب شناخته باشند؛ بنابراین هر فردی که این دو ویژگی را داشته باشد، میتواند جزو کاندیداهای اصلاح‌طلبان باشد.
آیا آقای ظریف را اصلاحطلب می‌‌دانید؟
من جایی ندیدم که آقای ظریف گفته باشد من اصلاح‌طلبم؛ بنابراین شرط اول را ندارد.
اما مواضع سیاسی آقای ظریف به اصلاح‌طلبی نزدیک تر بوده است.
مواضع آقای روحانی در چهار سال اول هم کاملا اصلاح‌طلبانه بود که اصلاحات حاضر شد در سال 96 بار دیگر از ایشان حمایت کند و چهار میلیون رای اضافی هم گرفت اما عملا ثابت شد که چون ایشان اصلاحطلب نبود، هیچ تعهدی هم به اصلاح‌طلبان و مواضع قبلی خود نداشت و به‌راحتی مواضع خود را تغییر داد.
یعنی شما مواضع آقای ظریف را در مقایسه با آقای لاریجانی، اصلاح‌‌‌طلب‌‌تر نمی‌دانید؟
دلیلی باید وجود داشته باشد که بخواهیم آقای ظریف را اصلاحطلب بدانیم؛ البته تردیدی نیست که سیاست‌‌‌های ایشان در حوزه خارجی، به اصلاح‌طلبان نزدیک‌‌تر است؛ بنابراین در جریان اصلاحات کسی نیست که بخواهد در مقابل ایشان و عملکرد ایشان موضع منفی داشته باشد. با این حال، شرط اول ما این است که آقای ظریف صراحتا بگوید من اصلاح‌طلبم.
ابتدای هفته گذشته، آقایان روحانی و خاتمی دیداری با هم داشتند؛ جزئیاتی از این دیدار دارید؟
نه ندارم؛ حتی خبر این دیدار را در فضای مجازی دیدم.
شنیده شده که آقای روحانی برای بالابردن وزن سیاسی آقای لاریجانی در میان اصلاح‌طلبان، به دیدار آقای خاتمی رفته است؛ نوعی وساطت.
راهبرد اصلاح‌طلبان مشخص است و با وجود اینکه نظر آقای خاتمی صائب است، اما ایشان قطعا در مقابل نظر جمع نخواهند ایستاد. از طرف دیگر، اصلاح‌طلبان به‌هیچ‌وجه دیگر تصمیم ندارند که کاندیدای اجاره‌‌ای داشته باشند. مضاف بر اینکه اعتبار اجتماعی اصلاح‌طلبان افت کرده و موقعیت آنها دیگر مانند سال 92 نیست که هر کسی را اعلام کنند، مردم به همان فرد رای بدهند.
با توجه به شناختی که از آقای روحانی دارید، فکر می‌کنید آیا ایشان وساطت آقای لاریجانی را نزد خاتمی و بقیه اصلاح‌طلبان بکند؟
بعید نیست، چون حزب اعتدال و توسعه ممکن است برای اینکه سهم خود در قدرت را حفظ کند، به سمت هر نامزدی برود؛ اما این سیاست، برای اصلاح‌طلبان تعیین‌کننده نخواهد بود.
