ویروسی که بیماری کرونا را ایجاد میکند در درجه اول سیستم تنفسی را تحت تأثیر قرار میدهد، به ریهها حمله میکند و باعث بروز آسیب خفیف تا شدید تنفسی میشود، به همین دلیل محققان میگویند مصرف دخانیات بهعنوان یک عامل خطر برای هرگونه عفونت دستگاه تنفسی به شمار میآید و مصرفکنندگان دخانیات در معرض خطر شدید عوارض ناشی از ابتلا به ویروس کرونا هستند. در همین راستا روز گذشته آقای بهزاد ولیزاده، رییس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات کشو ر در گفتوگویی با ایسنا گفت: «در جلسات نهم و دهم ستاد کشوری کنترل دخانیات، مصوباتی داشتیم که مهمترین آن تصویب دستورالعمل تعاریف، شمول و ویژگیهای تبلیغات دخانیات بود که در جلسهای در سال۱۳۹۳ نهایی و با تأیید ریاست جمهوری ابلاغ شد. یکی از مواردی که در این دستورالعمل بهعنوان مصداق تبلیغ محصول دخانی به آن اشاره شده بود و به این عنوان شناخته شد، کاربرد عطر و طعم در تولید محصولات دخانی بود. متاسفانه عدم حذف عطر و طعم در تولید محصولات دخانی موجب شده است که علیرغم همه تلاش ما برای اطلاعرسانی، افزایش مصرف این دست محصولات در برخی گروههای سنی را شاهد باشیم. کاربرد عطر و طعم باعث ایجاد جذابیت در این محصولات میشود و میتواند سبب گمراهی مصرفکنندگان شود بهدلیل اینکه تصور میکنند این محصولات معطر به رایحههای میوهای نه تنها ضرری برای سلامتی ندارد، بلکه پر فایده هم هستند.» وی با اشاره به اینکه کاربرد عطر و طعم در محصولات دخانی موضوعی است که صنعت نسبت به آن موضع دارد، ادامه داد: ادعای افزایش قاچاق محصولات دخانی بهدنبال حذف مواد معطر که از سوی صنعت ابراز میشود یکی از موانع اجرای این مصوبه است درحالی که آسیب تنباکوهای معطر و دخانیات به حوزه سلامت کشور بسیار بالا و جبرانناپذیر است. رییس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات کشور، با اشاره به اینکه حذف عطر و طعم میتواند سبب کاهش مصرف دخانیات شود، بیان کرد: این کاهش مصرف، بازار سودآور صنایع دخانی را محدود میکند و همین امر سبب اعتراض آنها در دیوان عدالت اداری شد. دیوان عدالت اداری پس از بررسیهایی که انجام داد، مصوبه ستاد کشوری کنترل دخانیات را تأیید کرد اما علیرغم این تأییدیه کماکان شاهد عدم اجرای این مصوبه هستیم.
وضعیت مصرف سیگار در کشور
وی با اشاره به اینکه طی سالهای اخیر براساس آمار وضعیت مصرف سیگار در کشور ثابت بوده است، تصریح کرد: براساس اطلاعاتمان طی سالهای۱۳۹۰ و ۱۳۹۵ در طرحی کشوری، عدد مصرف روزانه سیگار در کشور حدود ۱۰درصد است. براساس اطلاعات سال۱۳۹۵ نسبت به سال۱۳۹۰ حدود یک درصد نیز کاهش مصرف سیگار داشتیم. البته نباید فراموش کرد با روندی افزایشی در مصرف قلیان روبهرو هستیم. ولیزاده با تاکید بر اینکه ستاد کنترل دخانیات تمام تلاش خود را جهت افزایش سطح اجرای کنوانسیون در کشور انجام میدهد، افزود: یکی از اصلیترین موضوعاتی که در جلسه دهم ستاد کشوری کنترل دخانیات مطرح و پیگیری شد بحث بستهبندی ساده محصولات دخانی است، این یکی از مواردی است که حوزه صنعت و شرکتهای دخانی به راحتی پذیرای آن نیستند؛ زیرا یک راهبرد استراتژیک برای کاهش مصرف دخانیات است. امیدواریم بتوانیم دستورالعمل تهیه شده در این زمینه را با کمک وزارت صنعت، معدن و تجارت اجرایی کنیم و تبلیغات محصولات دخانی را به حداقل برسانیم.
جرائم تبلیغ دخانیات
رییس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات کشور افزود: جرائم در نظر گرفته شده تاحدودی در جلوگیری از عدم اجرای برخی موارد قانونی مؤثر هستند تا جایی که بهعنوان مثال جریمه تبلیغات محصولات دخانی به ۴۴میلیون تومان رسیده است. همچنین فروش دخانیات بدون داشتن پروانه فروش از سامانه مجاز حدود ۲۷میلیون جریمه دارد. امید میرود اصناف همکاری لازم را در اجرای قانون داشته باشند تا مشمول این جرائم نشوند.
ممنوعیت پایدار عرضه قلیان در بحران کرونا
ولیزاده ادامه داد: با شروع بیماری کرونا در زمستان سال گذشته، بحث ممنوعیت عرضه قلیان با شدت پیگیری شد و حمایت دادستان کل کشور، وزارت کشور و نیروی انتظامی از طریق ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا ویروس برای این موضوع اخذ شد. سازمان جهانی بهداشت به قلیان و مواد دخانی بهعنوان وسیلهای که میتواند در تشدید بیماری کووید۱۹ مؤثر باشد توجه کرده و مستندات زیادی را در این باره منتشر کرده است. شاید در اجرای ماده۱۳ قانون و ماده۸ کنوانسیون کنترل دخانیات طی این سالها موفق نبودیم، اما با شروع بیماری کرونا تمام دستگاهها کنار ما آمدند تا ممنوعیت پایدار عرضه قلیان بهعنوان یکی از برنامههای مهم اجرا و پیگیری شود. استعمال دخانیات یک عامل خطر برای بسیاری از بیماریهاست که سالانه موجب مرگ بیش از ۸میلیون نفر در جهان میشود که این میزان بسیار فراتر از آمار مرگومیر ناشی از بیماری کرونا ویروس است.