فقط یک کبریت تا انفجار
باوجوداین، کشورهای اروپایی با اعلام اینکه با سیاست موسوم به «فشار حداکثری آمریکا» علیه ایران مخالف هستند، درخواست دولت ترامپ را رد کرده‌اند. اغلب کشورهای اروپایی، به‌خصوص فرانسه و آلمان، از پاسخ به درخواست رییس‌جمهوری آمریکا برای پیوستن به این ائتلاف اجتناب کردند؛ زیرا اروپایی‌ها می‌خواهند از سیاست‌های بی‌پروای دولت کنونی آمریکا فاصله بگیرند و به‌سمت جنگ احتمالی ناشی از آن، به‌ویژه علیه ایران و محور آن، سوق پیدا نکنند. با تمام این‌ها، در بحبوحه امتناع کشورها از پیوستن به ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج‌فارس، دولت انگلیس که نفتکشش به‌دست ایران توقیف شده بود، از تشکیل ائتلافی جداگانه با هدف ادعایی تضمین امنیت عبورومرور کشتی‌ها خبر داد. بااین‌حال، پس آنکه انگلیس نیز از تشکیل ائتلاف دریایی ناکام ماند، اعلام کرد به ائتلاف دریایی تحت رهبری آمریکا با هدف ادعایی تأمین امنیت عبورومرور کشتی‌ها در خلیج‌فارس و تنگه هرمز خواهد پیوست. در‌عین‌حال، «رویترز» به‌نقل از یکی از منابع امنیتی اعلام کرد موضع انگلیس درقبال ایران تغییر نکرده و این کشور علی‌رغم پیوستن به ائتلاف آمریکا، با تحریم‌ها علیه ایران همراه نخواهد شد. ناگفته نماند علاوه‌بر فرانسه و آلمان، دو کشور اصلی عضو اتحادیه اروپا، در نپذیرفتن درخواست آمریکا برای پیوستن به ائتلاف دریایی این کشور، برخی دیگر از متحدان نزدیک آمریکا ازجمله ژاپن هم مشارکت در این طرح را رد کردند. تاکنون کشورهای ژاپن، آلمان و فرانسه به‌روشنی این درخواست را رد کرده‌اند، بلژیک و نروژ روش نظاره‌گری را در پیش گرفته‌اند و استرالیا عنوان کرده هنوز هیچ تصمیمی نگرفته است. روزنامه «ژاپن‌تایمز» در‌این‌زمینه نوشت: اشتیاق متحدان آمریکا برای پیوستن به این طرح بسیار مغشوش است و تاکنون فقط انگلیس، اسرائیل و کره‌جنوبی اعلام کرده‌اند به ائتلاف آمریکا در خلیج‌فارس خواهند پیوست.
طرح شکست‌خورده
مصطفی العانی، مدیر برنامه امنیتی در مرکز مطالعات خلیج‌فارس، در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی العربیه درباره ائتلاف آمریکایی گفت: «در طرح آمریکا، پیش‌بینی شده بود که ۴۰ کشور در ائتلاف دریایی تحت فرمان و مدیریت واشنگتن حضور خواهند یافت. به‌نظر می‌رسد این طرح در آستانه فروپاشی قرار داد؛ زیرا آلمان، ژاپن و چندین کشور دیگر این پیشنهاد را رد کرده‌اند. این به معنای فروپاشی طرح اروپا برای تشکیل ائتلاف دریایی است».
تلاش آمریکا برای راه‌اندازی هیاهوی رسانه‌ای در تشکیل ائتلاف دریایی در خلیج‌فارس به این دلیل است که ایالات متحده و انگلیس در طرح خود مبنی‌بر ایجاد ائتلافی نظامی برای حمایت از تردد کشتی‌ها در منطقه خلیج‌فارس، دریای عمان و تنگه هرمز شدیدا با شکست مواجه شده‌اند. از کشورهای اروپایی گرفته تا حتی کشورهای شرق آسیا، استرالیا و... همه تقاضای آمریکا و انگلیس را رد کرده‌اند و همه تلاش می‌کنند از درگیرشدن در باتلاق جدید آمریکا پرهیز کنند. دراین‌میان، تنها انگلیس بود که در برهه‌ای با اشتباهی استراتژیک در این دام گیر افتاد و الان دست‌و‌پا می‌زند به هر شکل ممکن خود را از این باتلاق خارج کند. حال که آمریکا به‌دنبال سیاهی لشکر برای این ائتلاف بی‌جان است، از اسرائیل دعوت کرده به این ائتلاف بپیوندد؛ رژیمی که همسایه این خط کشتیرانی بین‌المللی نیست و ناوگان دریایی نیز ندارد و در سایه حضور صدها کشتی جنگی و ناو هواپیمابر آمریکایی و انگلیسی هیچ کاری برای انجام‌دادن ندارد.
واکنش تهدیدآمیز ایران
در پی سکوت کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس برای حضور رژیم صهیونیستی در این ائتلاف دریایی که با هدف عادی‌سازی روابط یا این رژیم است، ایران به احتمال حضور رژیم اسرائیل در ائتلاف خلیج‌فارس به رهبری آمریکا به‌شدت واکنش نشان داد. وزارت خارجه ایران حضور اسرائیل در این ائتلاف را تهدیدی آشکار علیه امنیت ملی ایران خواند و «حق مقابله» با آن را محفوظ دانست.
عواقب فاجعه‌بار
امیر حاتمی، وزیر دفاع کشورمان، نیز در گفت‌وگوی تلفنی با همتایان خود در قطر، کویت و عمان، ائتلاف نظامی مدنظر آمریکا را موجب افزایش بیشتر ناامنی در منطقه عنوان کرد و درباره احتمال پیوستن اسرائیل به آن گفت: «این اقدام احتمالی بسیار تحریک‌کننده و ممکن است برای منطقه عواقب فاجعه‌باری به‌دنبال بیاورد». همچنین، وزیر دفاع کشورمان آمریکا را عامل اصلی ناامنی در منطقه خواند و تأکید کرد: «خلیج‌فارس نباید جولانگاه حضور بیگانگان شود».
واکنش عراق
در میان کشورهای منطقه‌ای، وزیر امورخارجه عراق با اعلام مخالفت کشورش برای حضور رژیم صهیونیستی در هر ائتلاف نظامی‌ای، تأکید کرد کشورهای حاشیه خلیج‌فارس خودشان قادرند امنیت عبورومرور کشتی‌ها در خلیج‌فارس را تأمین کنند. الحکیم همچنین تصریح کرد حضور نیروهای غربی در منطقه باعث افزایش تنش خواهد شد.
هشدار ظریف درباره اخلال در امنیت خلیج‌فارس
دکتر محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران، نیز در گفت‌وگویی با شبکه «الجزیره»، درباره اخلال در امنیت خلیج‌فارس هشدار داد. دکترظریف در این مصاحبه گفت: «خلیج‌فارس مسیر آبی باریکی است و هرچه تعداد کشتی‌های خارجی بیشتری در آن باشد، امنیت این منطقه برای همه کاهش پیدا می‌کند». وی ضمن انتقاد از اقدامات تحریک‌آمیز آمریکا و همپیمانان این کشور در منطقه غرب آسیا و خلیج‌فارس تأکید کرد: «منطقه خلیج‌فارس آماده احتراق است؛ زیرا آمریکا و همپیمانانش سیلی از تسلیحات را روانه این منطقه کرده‌اند». رییس دستگاه دیپلماسی ایران درباره نقش مخرب واشنگتن در امنیت منطقه گفت: «تجربه نشان داده است حضور آمریکا و ناوگان نیروی دریایی‌اش در خلیج‌فارس هرگز به ایجاد امنیت ختم نشده است. ما خاطرات بسیار ناراحت‌کننده‌ای از اقدام کشتی آمریکایی در ساقط‌کردن هواپیمای ایران در سال 1988 داریم که به کشته‌شدن 290 نفر از مسافران آن منجر شد». ظریف تصریح کرد: «معتقدیم بهترین اقدامی که آمریکا برای محافظت از کشتیرانی می‌تواند انجام دهد، این است که بقیه را به حال خود رها کند و مداخله نکند». وی درباره طرح واشنگتن برای تشکیل ائتلاف دریایی در تنگه هرمز گفت: «این اقدامی خصمانه علیه ایران است و فکر کنم هیچ تأثیری جز ناامن‌کردن منطقه نداشته باشد». دکترظریف در بخشی از مصاحبه خود درباره طرح واشنگتن برای تشکیل ائتلاف دریایی در تنگه هرمز تأکید کرد: «این اقدام نه‌تنها به تأمین امنیت منجر نمی‌شود؛ بلکه بی‌ثباتی در منطقه را به‌همراه خواهد داشت».
وی تأکید کرد: غرق شدن منطقه در سلاح توسط امریکا و هم پیمانانش، منطقه را به بشکه باروت آماده انفجار تبدیل کرده است.
بدعتی خطرناک
هشدار وزیر امورخارجه درباره اینکه با این اقدام جدید آمریکا منطقه خلیج‌فارس آماده احتراق است، ناظر بر این مطلب است که هرچه تعداد ناوها و تجهیزات جنگی در این منطقه افزایش یابد، قطعا احتمال بروز درگیری و جنگ نیز افزایش خواهد یافت. علاوه‌براین، حضور این ناوها طبق قوانین و مقررات بین‌المللی در این منطقه معذوریت‌های زیادی به‌وجود می‌آورد که درصورت تمکین از آن، می‌تواند بسیاری از معادلات بین‌المللی را به‌هم بزند.
شایان ذکر است اگر کشورهای دیگر حق داشته باشند برای حمایت از منافع خود به منطقه خلیج‌فارس نیرو اعزام کنند؛ پس ایران هم مجاز است برای حمایت از کشتیرانی خود، نیروی نظامی به تنگه‌های مختلف جهان اعزام کند. همچنین، این ماجرا باب ارسال کشتی‌های جنگی کشورهای مختلف به جاهای دیگر جهان را بازمی‌کند؛ یعنی مثلا ایران یا روسیه یا چین حق پیدا می‌کنند به خلیج مکزیک یا تنگه پاناما یا دریای مدیترانه یا تنگه جبل‌الطارق و... نیرو اعزام کنند. دراین‌صورت، احتمال درگیری در همه این مناطق نیز افزایش می‌یابد.
