سه کشور اروپایی عضو برجام (آلمان،‌ فرانسه و انگلیس) نه‌تنها بعد از حصول برجام به تعهدات برجامی خود عمل نکردند بلکه بعد از خروج آمریکا از این توافق نیز به ۱۱ تعهدی که متعهد شده‌ بودند، پایبند نماندند و آن تعهدات را عملیاتی نکردند. اشاره رهبر انقلاب مبنی بر اینکه «وقتی طرف مقابل به تعهدات خود عمل نمی‌کند، معنی ندارد که جمهوری اسلامی به تعهدات خود عمل کند»، در واقع اشاره‌‌ای به اقدام اخیر سازمان انرژی اتمی برای آغاز روند غنی‌‌‌سازی 20 درصد در تاسیسات فردو حسب قانون راهبردی لغو تحریم‌ها دارد. هر چند این غنی‌‌‌سازی به مذاق اروپایی‌ها خوش نیامد و آنها بلافاصله علیه این اقدام بیانیه صادر ‌کردند. آنها در بیانیه‌ای که روز چهارشنبه هفته گذشته صادر شد، از اقدام ایران برای از سرگیری غنی‌‌‌سازی اورانیوم ۲۰ درصدی ابراز نگرانی و تاکید ‌کردند كه ما به‌شدت از اعلانیه ایران در روز ۴ ژانویه در خصوص غنی‌‌‌سازی اورانیوم ۲۰درصدی در تأسیسات زیرزمینی کارخانه غنی‌‌‌سازی سوخت فردو نگرانیم. این اقدام که هیچ توجیه منطقی ندارد، در‌بردارنده مخاطرات مهمی در زمینه منع اشاعه است، نقض آشکار برنامه جامع اقدام مشترک به شمار می‌رود و توافق را تهی‌تر از قبل می‌کند.
 
ظریف خطاب به اعضای برجام: متعهد باشید، به تعهدات بازمی‌گردیم
با وجود هیاهوی غربی‌ها، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در پیامی تويیتری با اعلام اینکه ایران غنی‌‌‌سازی 20درصدی اورانیوم در تأسیسات هسته‌ای فردو را از سر گرفته است، اعلام کرد که اقدامات ایران در صورت پایبندی همه اعضای برجام به تعهدات‌شان، قابل بازگشت خواهد بود. ظریف درخصوص آغاز غنی‌‌‌سازی 20درصدی در تأسیسات فردو، در تويیتر نوشت: ما بر اساس مصوبه پارلمان‌مان، غنی‌‌‌سازی 20درصدی را از سر گرفتیم و به‌نحو مقتضی به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اطلاع‌رسانی شده است. اقدامات جبرانی ما در انطباق کامل با بند 36 برجام است و بعد از سال‌ها عدم‌پایبندی چند عضو دیگر برجام اجرا شده است. وی تاکید کرد: تدابیر ما در صورت پایبندی همه به تعهدات‌شان، کاملا  بازگشت‌پذیر است.
 
تهدید ایران به خروج از پروتکل الحاقی
از سوی دیگر آنچه برای جمهوری اسلامی ایران از اهمیتی بالا برخوردار است، این است که بازگشت آمریکا به برجام بدون شرط، حقیقی و پیشتر همراه با برداشته‌شدن تمامی تحریم‌‌‌های ظالمانه علیه ایران باشد، چون بسیاری معتقدند اگر آمریکا نخواهد بدون برداشتن تحریم‌ها به برجام بازگردد، احتمال فعال شدن مکانیزم ماشه علیه کشورمان وجود دارد که در آن صورت، نه‌تنها منافع ایران برآورده نخواهد شد که اتفاقا ایران را بیشتر دچار مشکل خواهد کرد. این مساله در سخن رهبر انقلاب آنجا که فرمودند: اگر تحریم‌ها برداشته نشد، برگشت آمریکا به برجام ممکن است حتی به ضرر ما تمام بشود، به خوبی نمایان بود.
علاوه بر طرح غنی‌‌‌سازی 20 درصدی، یکی دیگر از بندهای قانون راهبردی لغو تحریم‌ها که توسط مجلس یازدهم به تصویب رسید، خروج از پروتکل الحاقی در صورت رفع‌نشدن تحریم‌ها بود. در همین‌باره، احمد امیرآبادی‌فراهانی، عضو هیات‌رییسه مجلس شورای اسلامی روز گذشته در برنامه‌‌ای تلویزیونی با بیان اینکه در صورت برداشته‌نشدن تحریم‌ها تا تاریخ ذکرشده (سوم اسفند)، جمهوری اسلامی ایران حتما  اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف خواهد کرد، تاکید کرد: این موضوع قانون مجلس شورای اسلامی بوده و دولت موظف به اجرای آن است. این نماینده مجلس اضافه کرد: ما یک فرصت یک‌ماهه به آمریکایی‌ها داده‌ایم و دوم بهمن دولت جدید آمریکا مستقر می‌شود.

ادامه از صفحه 4
 آن‌ها تا سوم اسفند فرصت دارند اقدامات خود را برای رفع تحریم‌ها انجام دهند، در غیر این صورت جمهوری اسلامی ایران پای منافع ملت خود خواهد 
ایستاد.
امیرآبادی با اشاره به اینکه هدف اصلی برجام رفع تحریم‌ها بود که این امر اتفاق نیفتاد، تاکید کرد: تا زمانی که تحریم‌ها رفع نشود، هیچ دلیلی برای اجرای تعهدات خود نمی‌بینیم. وی گفت: قطعا  اجرای تعهدات، بدون رفع تحریم‌ها به ضرر ملت ایران است و تاکنون از این موضوع ملت ایران خسارات دیده و آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها نیز هیچ ضرری نکرده‌اند.
 کمال خرازی: نباید فراموش کنیم با چه کسانی مواجهیم
سید کمال خرازی، رییس شورای راهبردی روابط خارجی روز گذشته در گفت‌وگویی با خبرگزاری صداوسیما، با اشاره به لزوم برخورد با زیاده‌خواهی‌‌‌های سه کشور اروپایی در برجام، عنوان کرد: با خوش و بش و لبخند و روابط ظاهری نباید فریب خورد. وزیر اسبق امور خارجه بیان کرد: وقتی خاطرات خودم را از زمانی که در وزارت امور خارجه بودم، مرور می‌کنم، می‌بینم در همان موقع روابط ما با اروپایی‌ها خیلی نزدیک شده بود و رفت‌وآمدهایمان خیلی نزدیک بود اما در عین‌حال با تمام اینها از شیطنت‌هایی که داشتند، دست برنداشتند.
وی با اشاره به بدقولی طرف‌های غربی در برجام، گفت: در همان زمان هم نیامدند که برای سرمایه‌گذاری و مشارکت اقتصادی در ایران کارهای جدی انجام دهند. کارهای زیادی انجام شد اما نه در آن حدی که تحول جدی رخ دهد و حضور اینها در کشورمان دائمی‌تر شود. خرازی گفت: اینها نشان می‌دهد اختلافات ریشه‌ای بین ما و اینها وجود دارد و آن به‌دلیل روحیه استقلال‌طلبی ماست و اینكه ما می‌خواهیم خودمان باشیم و با حفظ افکار و عقایدمان به بیگانگان وابسته نباشیم و راه خود را طی کنیم. وی افزود: یک بار برای حضور در جلسه‌ای به بروکسل رفتیم و آنجا تصمیم گرفتیم با رییس اتحادیه اروپا در ایرلند هم دیدار کنیم. پس از آن دیدار، گفتیم چرا با اعضای برجسته اروپایی هم دیدار نکنیم، پس به فرانسه، انگلیس و آلمان رفتیم؛ بدون آنکه از قبل برنامه‌ریزی شده باشد و صرفا با تماس تلفنی توانستیم با عالی‌ترین سطح مقامات این کشور‌ها اعم از شیراک، بلر و شرودر و نیز رییس‌جمهور ایرلند به عنوان رییس دوره‌ای اتحادیه اروپا دیدار کنیم. خرازی با ذکر این نکته تصریح کرد: اروپایی‌ها، اتکای مردمی ما را برنمی‌تابند و به انواع شیوه‌ها متوسل می‌شوند تا به هدف‌شان برسند. ما هم باید در عین گفت‌وگو‌های دیپلماتیک هیچ‌گاه فراموش نکنیم که در چه صحنه‌ای هستیم؛ با چه کسانی مواجهیم و راه اصلی را گم نکنیم.
مقاومت سرسختانه دولت و ملت ایران در برابر فشارهای بی‌سابقه دولت ترامپ، شاید دست‌اندرکاران  دولت بایدن را به این نتیجه برساند که برای به زعم خودشان کنترل ایران، تحریم و فشار کارساز نیست و باید از راه‌‌‌های دیگری به مصاف ایرانی‌ها بیایند. یادمان نرفته که ترامپ چقدر برای دیدار با مقامات کشورمان مصر بود و می‌خواست هر طور شده ایران را بر سر میز مذاکره بنشاند و برای دست یافتن به این خواسته، از هیچ تحریمی فروگذار نکرد؛ اما هر چه کرد، به در بسته خورد و جمهوری اسلامی ایران نیز با شاهد مثال ‌گرفتن مذاکرات بی‌حاصل ترامپ با رهبر کره‌شمالی، بارها تصریح کرد که رییس‌جمهوری آمریکا نه به دنبال حل ریشه‌‌ای مشکلات بلکه صرفا در عطشِ انداختن عکس یادگاری با مقامات جمهوری اسلامی و پزدادن آن جلوی محافل و لابی‌‌‌های صهیونیستی بود که نشان بدهد هرطور شده توانسته ایرانیان را به مصالحه و سازش ترغیب کند. با وجود این، آنچه برای ترامپ و یاران قلدر او بر جای ماند، حسرت دیدار بود و آنها نتوانستند با وجود برنامه فشار حداکثری، به خواسته‌‌‌های خود دست یابند؛ بنابراین این احتمال می‌رود که با توجه به سابقه مقاومت جانانه نظام جمهوری اسلامی در برابر سیاست فشار حداکثری ترامپ که تمامی اپوزیسیون خارج از کشور را پشت خود می‌دید، بایدن به این نتیجه برسد که راه برخورد با ایران از تهدید و تطمیع نمی‌گذرد و باید هرطور شده تا حدی بازیگری منطقه‌‌ای و فرامنطقه‌‌ای جمهوری اسلامی را به رسمیت بشناسد.
در همین‌باره، حسن روحانی، رییس‌جمهوری روز پنجشنبه سپری‌شده در مراسمی با اشاره به لزوم درس عبرت ‌گرفتن دولت آینده از رفتارهای دولت ترامپ در قبال ایران، تاکید کرد: امیدوارم این درس عبرتی برای همه دنیا و برای حاکمان بعدی کاخ سفید باشد که دو هفته دیگر قدرت را در دست می‌‌گیرند تا بیایند و جبران کنند و کشورشان را به آن جایگاهی که باید ملت بزرگ آمریکا داشته باشد، برگردانند. این جایگاه، عقل، قانون و تعهد است و بازگشت به این جایگاه به نفع خودشان و جهان است. این البته به معنای حل مشکلات جمهوری اسلامی ایران و آمریکا نیست که هر کسی چنین فکر کند، نسبت تخاصمی گفتمانی این دو نظام در قبال یکدیگر را به درستی درک نکرده است؛ اما منظور نظر این است که پس از نزدیک به سه سال از آغاز سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ علیه ایران، اکنون دولت بایدن که قرار است تا چند روز آینده کاخ سفید را به تسخیر خود درآورد، باید با سیاست دیگری با ایران رفتار کند؛ سیاستی که با وجود حفظ تحریم‌ها البته نه به شکل کنونی، فضاهای قابل توجهی را برای کنشگری بین‌المللی ایران 
بازخواهد کرد.

حسن روحانی:  امیدوارم این درس عبرتی برای همه دنیا و برای حاکمان بعدی کاخ سفید باشد که دو هفته دیگر قدرت را در دست می‌‌گیرند تا بیایند و جبران کنند و کشورشان را به آن جایگاهی که باید ملت بزرگ آمریکا داشته باشد، برگردانند. این جایگاه، عقل، قانون و تعهد است و بازگشت به این جایگاه به نفع خودشان و جهان است