نه تنها شما را به عمق تاریخ قرن بیستم تا سالهای پیش از جنگ جهانی اول در دورترین نقطه اروپای غربی میبرد بلکه اتفاقات و چهرهها را مانند قطعات پازل طوری در کنار هم میچیند که با وجود اختلاف جنس تصاویر، آنها به نظر کاملاً یک دست و همگون میآیند، اما این تنها قدم اول یک مستند
خوب است.
مستند برخلاف توقع و پیشبینی مخاطب، داستان روی کار آمدن «پسران سعود» را تا مدتها پیش از مطرح شدن نام آنها در تاریخ میکاود. شاید اول به نظر تماشاگر آن عجیب بیاید خصوصاً که تمام قسمت اول پخش شده از این مستند، اتفاقات مؤثر بر تاریخ و سیاست جهان در قرن بیستم را از ترور آرشیدوک فرانتس فردیناند، پادشاه امپراطوری اتریش-مجارستان و جرقه آغاز جنگ جهانی اول شروع میکند و قدم به قدم تغییرات مرزهای جغرافیایی را همراه با پادشاهان و روسای جمهور و ژنرالهای کشورهای درگیر پی میگیرد تا از سال1914 در غرب اروپا به نیمه قرن بیستم در جنوب شرقی آسیا برسد. جایی که معادلات تقسیم اراضی خاورمیانه آنطور که بریتانیا به فیصل یکم قول داده بود پیش نرفت و از فریبکاری فرانسه، بریتانیا، سادگی و طمعکاری
فیصل، خاندانی جدید در قلب بیابانهای حجاز و نجد سربرآورد.
همانطور که فرجی، کارگردان مستند به خبرآنلاین گفته است این مستند چهار قسمتی در سه قسمت آینده داستان پسران سعود را پی میگیرد. «قسمت دوم درباره این است که خاندان سعود چگونه با استفاده از تفکرات وهابیت منتسب به محمدبنعبدالوهاب و گروههای ذیل همین تفکر (اخوان) مسیری را منتهی به القاعده و داعش ایجاد کردند. این موضوع را از جنبه تاریخی و مذهبی بررسی میکند؛ در این قسمت سعی کردیم روند تاریخی شکلگیری و گسترش این تفکرات را مورد بررسی قرار بدهیم.»
او درباره دو قسمت بعدی نیز توضیح میدهد: «قسمت سوم درباره شاکله هرم قدرت در عربستان است و برای تبیین آن پرونده بندربنسلطان، نوه عبدالعزیز را بهعنوان نمونهای از هرم قدرت در عربستان باز کردهایم. این که پدر او چه جایگاهی در خاندان سعود دارد و چگونه توانسته به چنین قدرتی برسد. البته داستانهای فرعی دیگری نیز در کنار آن وجود دارد که از آن جمله میتوان به ارتباط این مدل از حکومت با غرب به ویژه آمریکا و انگلیس اشاره کرد. قسمت چهارم این مستند نیز به تاریخ روابط عربستان سعودی با ایران از زمان پیدایش آن در دوران پهلوی تا به امروز میپردازد.»
مستند «پسران سعود» علاوه بر آن که با آرشیو تصاویرش مخاطب را به شگفتی و تحسین وامیدارد مهمتر از آن به پشتوانه تحقیقات دوساله و با تحلیلی عمیق، سعی میکند تصویری جامعتر از مسیر قدرت گرفتن خاندان سعودی در شبه جزیره عربستان ارائه دهد؛ مسیری که از شناخت روابط قدرتهای استعماری و امیال و خواستههای آنها از قدرتمندترین دستنشاندهشان در منطقه حساس خاورمیانه میگذرد. فرجی درخصوص روند تحقیق و پژوهش مستند چهار قسمتی «پسران سعود» نیز اضافه میکند: «از زمان آغاز تحقیق برای ساخت این مستند تا پایان تصویربرداری و تدوین آن بیش از دو سال زمان برد. این مستند، دومین مجموعه من بود که آرشیومحور دنبال شد و قبل از آن مجموعه «روزهای آزادی» را با همین رویکرد ساخته بودم.» «پسران سعود» از ۱۳شهریور در جدول پخش شبکه مستند قرار گرفته و پنجشنبهها ساعت۲۲ پخش میشود، تکرار این مستند هم روز بعد ساعت۱۰ خواهد بود.